Ziemia Kłodzka

Ziemia Kłodzka (czes. Kladsko, niem. Glatzer Ländchen) – teren dawnego hrabstwa kłodzkiego, kraina historyczna leżąca na południe od Dolnego Śląska obejmująca Kotlinę Kłodzką i otaczające ją tereny górskie (Góry Stołowe, Góry Sowie, Góry Złote, Góry Bardzkie, Masyw Śnieżnika, Góry Bystrzyckie).

Historia

W czasach antycznych przez te tereny przebiegała najprawdopodobniej jedna z nitek szlaku bursztynowego. Przez te tereny wielokrotnie przemaszerowywali w latach 930-933 idący na Turyngię i Saksonię Madziarzy.
W X wieku prawdopodobnie stanowiła domenę wymordowanego rodu Sławnikowiców (jednym z ostatnich jego przedstawicieli był święty Wojciech). Od 990 do 1137 roku, gdy podpisany został pokój w Kłodzku, była wraz ze Śląskiem przedmiotem sporów i wojen polsko-czeskich. Pokój Kłodzki utrwalił na dłuższy czas nastepujący podział: Śląsk przy Polsce, Ziemia Kłodzka i Opawska przy Czechach.
W 1278 książę wrocławski Henryk IV Probus otrzymał ją w dożywocie od cesarza Rudolfa I Habsburga za złożenie hołdu lennego; po jego śmierci wróciła pod władzę królów czeskich. Podobnie w latach 1327-1335 w zamian za złożenie hołdu lennego dostała się w dożywocie dla Henryka VI, księcia wrocławskiego. Potem od 1336 roku jej włodarzem był także Bolko II Ziębicki.
W czasie wojen husyckich często pustoszona przez najazdy (głównie w latach 1425-1434), które rozpoczął w 1428 atak Prokopa Wielkiego. Wielokrotnie nawiedzana przez epidemie i lokalne wybuchy zarazy. Pamiątką jednego z takich wydarzeń jest zbudowana z czaszek kaplica w Czermnej.
Kolejne dziesięciolecia to czasy tzw. raubrittern, rycerzy-rabusiów. Głównym ich przedstawicielem na tych ziemiach był od połowy lat trzydziestych XV wieku Jan Kolde, osiadły w Nachodzie i na zamku Homole. Dopiero w 1444 został pobity przez wojska miasta Wrocławia.
Od 1458 roku teren ten posiadał status osobnego hrabstwa w ramach Królestwa Czech (zachował go oficjalnie do 1945 roku). W roku 1491 ostatecznie odłączono od niej tereny tzw. Broumowszczyzny sprzedanej przez Henryka Starszego, syna króla czeskiego Jerzego z Podiebradów klasztorowi benedyktynów z Broumova (w roku 1260 została ona wydzielona dla zakonników przez Przemysła Ottokara II).
W wyniku 3 wojen śląskich, wraz z większością Śląska, w 1742 roku przeszła z rąk Habsburgów pod panowanie Prus Hohenzollernów. Potem została spustoszona w czasie tzw. wojny kartoflanej, czyli wojny o sukcesję bawarską w latach 1778-1779.
W państwie pruskim zerwanie tradycyjnych więzi i szlaków handlowych wywołane represyjną polityką celną Berlina oraz przesunięcie na peryferia spowodowało załamanie się dotychczasowych źródeł dochodu ludności, co pogrążyło region w stagnacji. W XIX wieku wraz z rozwojem turystyki nastąpiło gospodarcze ożywienie tych terenów.
Po II wojnie światowej mimo pretensji czeskich – do Kudowy wysłany został z Nachodu pociąg pancerny – w wyniku decyzji wielkich mocarstw wraz ze Śląskiem znalazła się w granicach Polski.
Specyficzny charakter tych ziem i osiedlenie na nich przez władze komunistyczne ludności pochodzącej głównie z nizin szybko spowodowało masową migrację do miast i na Śląsk. Rolnictwo w tym łagodnym, choć górskim klimacie wymagało całkiem innych niż nizinne metod uprawy. Dopiero z końcem XX wieku wraz ze zmianą systemu nastąpiło pewne ożywienie turystyki, jednocześnie jednak doszło do kryzysu w przemyśle (zamykanie kopalń węgla).

Turystyka

Region bogaty w atrakcje turystyczne, pokryty gęstą siecią szlaków. Znajdują się tu zarówno tereny narciarskie tak biegowe, jak i zjazdowe, a także liczne uzdrowiska powstałe wokół źródeł wód mineralnych (m. in. Kudowa Zdrój, Duszniki Zdrój).
Największe atrakcje turystyczne to:

• przełom Nysy Kłodzkiej w Bardzie,
• pruska Twierdza Kłodzka,
• twierdza w Srebrnej Górze,
• średniowieczna Kaplica Czaszek w Czermnej,
• barokowa Kalwaria Wambierzycka,
• Muzeum Papiernictwa w Dusznikach,
• Jaskinia Niedźwiedzia i pozostałości kopalni uran w Kletnie

Wbrew powszechnemu mniemaniu Ziemia Kłodzka nie jest historyczną częścią Śląska, podczas gdy są nią leżące na wschód od niej – położone za Masywem Śnieżnika – Jesioniki (w Jaworniku znajduje się dawna letnia rezydencja biskupów wrocławskich → księstwo nyskie) oraz Śląsk Opawski.
Od 1995 roku Ziemia Kłodzka jest częścią Euroregionu Glacensis. Ze strony polskiej należy doń 17 gmin i miasta: Kłodzko, Nowa Ruda, Bystrzyca Kłodzka i Polanica Zdrój. Od strony czeskiej akces zgłosiły gminy z 7 powiatów, przygotowują się do przystąpienia także powiaty Pardubice i Jičin.

Główne miejscowości

• Kłodzko, Nowa Ruda, Bardo, Bystrzyca Kłodzka, Polanica Zdrój, Kudowa Zdrój, Lądek Zdrój, Stronie Śląskie