Marek Belka

Marek Belka (ur. 9 stycznia 1952 w Łodzi), profesor ekonomii, polityk, premier Rzeczypospolitej Polskiej (od 2 maja 2004).

Marek Belka

Funkcja:	Premier III RP
Okres urzędowania:	od 2 maja 2004
Poprzednik:	Leszek Miller
Następca:	nadal sprawuje urząd
Data urodzin:	9 stycznia 1952
Miejsce urodzin:	Łódź, łódzkie
Małżonka:	Krystyna Belka
Zawód:	Ekonomista
Partia polityczna:	Sojusz Lewicy Demokratycznej Partia Demokratyczna

Kariera akademicka

Marek Belka ukończył studia ekonomiczne na Uniwersytecie Łódzkim ze stopniem magistra ekonomii w 1972. Od tego czasu był na stałe związany z Katedrą Ekonomii tej uczelni, pnąc się po szczeblach kariery akademickiej, od stanowiska asystenta, przez doktorat (1978), habilitację 1986 aż do stopnia profesora (nominacja w 1994).
Od 1986 był równolegle związany z Instytutem Nauk Ekonomicznych PAN, którego był dyrektorem w latach 1993-1997.
W latach 1978-1979 i 1985-1986 odbywał długoterminowe staże w Columbia University i University of Chicago, zaś w 1990 przebywał na krótkim stażu w słynnym London School of Economics.
Jest on autorem ponad 100 publikacji naukowych, głównie na temat teorii pieniądza oraz polityki antyinflacyjnej w krajach rozwijających się. Jest uznanym specjalistą od zagadnień na styku makro- i mikroekonomii, np.: procesów dostosowawczych przedsiębiorstw do szybko zmieniających się warunków makroekonomicznych.

Kariera polityczna

Od początku swojej kariery politycznej związany z lewicą w tym przede wszystkim SLD. Rozpoczął ją na poważnie w 1990 zostając doradcą i konsultantem w Ministerstwie Finansów, a następnie Ministerstwie Przekształceń Własnościowych i Centralnym Urzędzie Planowania.
W 1996 został powołany na stanowisko konsultanta Banku Światowego. Równolegle, w latach 1994-1996, był wiceprzewodniczącym Rady Strategii Społeczno-Gospodarczej przy Radzie Ministrów, a następnie doradcą ekonomicznym Prezydenta RP.
W lutym 1997 został powołany na wicepremiera i ministra finansów w rządzie Cimoszewicza, zastępując w nim Grzegorza Kołodkę. Dał się wtedy poznać jako zwolennik polityki twardego pieniądza i zrównoważonego budżetu, wprowadzając program dość drastycznych oszczędności po wcześniejszym okresie „rozpasania” wydatków budżetowych. Swoją funkcje sprawował do października 1997, kiedy ustąpił z urzędu razem z całym rządem po przegranych przez SLD wyborach do parlamentu.
W październiku 2001 został ponownie powołany na stanowiska wicepremiera i ministra finansów, tym razem w rządzie Leszka Millera. Niektórzy politycy z SLD zarzucali mu, że jego otwartość w prezentowaniu zamiaru ograniczania wydatków socjalnych i wprowadzania nowych podatków (m.in. bardzo niepopularnego i krytykowanego przez wielu ekonomistów 20% podatku od indywidualnych lokat bankowych, który zyskał miano „podatku Belki”) spowodowała gorszy niż oczekiwano wynik wyborczy tego ugrupowania, w wyborach do parlamentu w 2001 r.
Stanowisko ministra finansów opuścił w lipcu 2002, prawdopodobnie na skutek rozbieżności z Leszkiem Millerem i niektórymi ministrami w kwestii ustalania budżetu państwa na rok 2003, polegających na niemożności obcięcia niektórych wydatków socjalnych i zmniejszenia w ten sposób narastającego lawinowo długu publicznego. Oficjalnie jednak podał się do dymisji ze względów osobistych.
Od czerwca do października 2003 był szefem koalicyjnej Rady Koordynacji Międzynarodowej w Iraku, która była odpowiedzialna za stworzenie ciała mającego tymczasowo sprawować władzę w Iraku, po jego zajęciu w wyniku II wojny Irackiej. Od listopada 2003 do kwietnia 2004 był dyrektorem ds. polityki gospodarczej w Tymczasowych Władzach Koalicyjnych w Iraku. Był odpowiedzialny za reformę walutową, stworzenie od podstaw nowego systemu bankowego i ogólny nadzór nad gospodarką Iraku.
W kwietniu 2004 został zgłoszony jako prezydencki kandydat na następcę Millera w stosowanej po raz pierwszy konstytucyjnej formule zmiany premiera w trakcie kadencji Sejmu. 2 maja 2004 został oficjalnie powołany na stanowisko premiera RP przez prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego i zaprzysiężony wraz ze swoim gabinetem. Belka wygłosił expose programowe 14 maja, nie uzyskał jednak w Sejmie wotum zaufania. Potem w tak zwanym "drugim kroku", według którego Sejm miał zgłosić swojego kandydata, mimo przekładania terminów żaden kandydat zgłoszony nie został. W związku z tym Prezydent 11 czerwca po raz drugi desygnował Marka Belkę na premiera, a 24 czerwca stosunkiem głosów 236:216 Sejm zatwierdził go na tym stanowisku, udzielając mu wotum zaufania. 15 października 2004 Sejm udzielił ponownego wotum zaufania rządowi Marka Belki stosunkiem głosów 234:214. 25 kwietnia 2005 roku w wyniku dymisji ministra środowiska Jerzego Swatonia, Belka przejął jego obowiązki ministerialne zostając tymczasowym ministrem środowiska. 6 maja 2005 roku wraz z gabinetem podał się do dymisji, po decyzji Sejmu o nierozwiązywaniu się, jednak prezydent Aleksander Kwaśniewski dymisji nie przyjął.
Wiosną Belka deklarował gotowość do przystąpienia do nowej inicjatywy politycznej, która przybrała postać Partii Demokratycznej oraz uczestniczył w jej spotkaniach. Jednak wobec ostatnich deklaracji poparcia dla ewentualnej kandydatury Włodzimierza Cimoszewicza na stanowisko prezydenta - konkurencyjnej wobec wystawionej przez PD kandydatury Henryki Bochniarz - jego akces do PD stanął pod znakiem zapytania.