Alistair MacLean

Glasgow
| Data i miejsce śmierci = | Narodowość = Szkocja|szkocka
| Dziedzina sztuki = literatura
| Styl = | Ważne dzieła = '' Działa Nawarony
'', '' Komandosi z Nawarony
'' | Muzeum artysty = | commons = | source = | quote = Alistair MacLean | www = }} Alistair MacLean (ur. 28 kwietnia 1922 w Glasgow, zm. 2 lutego 1987 w Monachium) – pisarz szkocki, autor wielu popularnych powieści o tematyce sensacyjnej, kryminalnej i wojennej. Znany także pod pseudonimem Ian Stuart.
Urodził się w Glasgow w Szkocji, ale większość swojego dzieciństwa i młodości spędził w Daviot, 10 mil na południe od Inverness. Jego językiem ojczystym był język gaelicki szkocki. Powrócił do Glasgow, gdzie ukończył Hillhead High School. W 1941 roku wstąpił do Royal Navy. W czasie II wojny światowej służył na krążowniku. Po zwolnieniu z wojska (1946 r.) rozpoczął studia języka angielskiego na Uniwersytecie w Glasgow, które ukończył w 1953 roku.
Debiutował opowiadaniem Dileas w 1954 roku, a następnie napisał powieść H.M.S. Ulisses, która stała się bestsellerem. We wczesnych latach sześćdziesiątych zdecydował się pisać pod pseudonimem Ian Stuart. Chciał w ten sposób dowieść mocy własnego talentu, a nie tylko dobrej opinii powstałej w wyniku jego debiutu literackiego. W latach 1963-1966 całkowicie zaprzestał pisania i stał się właścicielem hotelu. Powrócił do pisania książek, ale żadna kolejna nie została nigdy tak dobrze oceniona jak jego debiut literacki.
Wiele z powieści MacLeana doczekało się ekranizacji, a scenariusze do kilku z tych ekranizacji zostały stworzone przy udziale samego pisarza lub wyłącznie przez niego. Oprócz tego, jest on autorem kilku scenariuszy, które zostały później przerobione na powieści przez innych pisarzy. Chodzi tutaj o serię historii związanych z fikcyjną organizacją do zwalczania przestępczości UNACO. Autorami owych przeróbek byli między innymi: John Denis, Alastair MacNeill, Simon Gandolfi czy Sam Llewellyn.
W 1983 MacLean został uhonorowanylista Honorary Doctorates doktoratem z literatury na Uniwersytecie w Glasgow.

Bibliografia

Rok	Tytuł	Tytuł oryginału	Uwagi
1955	"H.M.S. Ulisses"	HMS Ulysses
1957	"Działa Nawarony"	The Guns of Navarone
1957	"Na południe od Jawy"	South by Java Head
1959	"Ostatnia granica"	The Last Frontier	w USA The Secret Ways
1959	"Noc bez brzasku"	Night Without End
1961	"Siła strachu"	Fear is the Key
1961	"Mroczny Krzyżowiec"	The Dark Crusader	w USA The Black Shrike (jako Ian Stuart)
1962	"Złote rendez-vous"	The Golden Rendezvous
1962	"Szatański wirus"	The Satan Bug	jako Ian Stuart
1962	nie przetłumaczona	All about Lawrence of Arabia	nie beletrystyka
1963	"Stacja arktyczna Zebra"	Ice Station Zebra
1966	"48 godzin"	When Eight Bells Toll
1967	"Tylko dla orłów"	Where Eagles Dare
1968	"Komandosi z Nawarony"	Force 10 From Navarone
1969	"Lalka na łańcuchu"	Puppet on a Chain
1970	"Tabor do Vaccares"	Caravan to Vaccarès
1971	"Wyspa Niedźwiedzia"	Bear Island
1972	nie przetłumaczona	Alistair MacLean Introduces Scotland	nie beletrystyka, redakcja Alastair Dunnett
1972	"Kapitan Cook"	Captain Cook	nie beletrystyka
1973	"Jedynym wyjściem jest śmierć"	The Way to Dusty Death
1974	"Przełęcz Złamanego Serca"	Breakheart Pass
1975	"Cyrk"	Circus
1976	"Złote wrota"	The Golden Gate
1977	"Wiedźma morska"	Seawitch
1978	"Żegnaj Kalifornio"	Goodbye California
1980	"Athabasca"	Athabasca
1981	"Rzeka śmierci"	River of Death
1982	"Partyzanci"	Partisans
1983	"Śluza"	Floodgate
1984	"San Andreas"	San Andreas
1985	"Bezkresne morze"	The Lonely Sea	zbiór opowiadań
1986	"Santoryn"	Santorini

Książki na podstawie szkiców i scenariuszy Alistaira MacLeana

Rok	Tytuł	Tytuł oryginału	Autor powieści
1980	"Wieża zakładników"	Hostage Tower	John Denis
1981	"Air Force 1 zaginął"	Air Force 1 is Down	John Denis
1989	"Pociąg śmierci"	Death Train	Alastair MacNeill
1989	Straż nocna	Night Watch	Alastair MacNeill
1990	Czerwony alarm	Red Alert	Alastair MacNeill
1991	Czas zabójców	Time of the Assassins	Alastair MacNeill
1992	Śmiertelna pułapka	Dead Halt	Alastair MacNeill
1992	Złota dziewczyna	Golden Girl	Simon Gandolfi
1993	Łamacz kodów	Code Breaker	Alastair MacNeill
1993	Złota sieć	Golden Web	Simon Gandolfi
1994	Złota zemsta	Golden Vengeance	Simon Gandolfi
1995	Złota wyspa	White Sands	Simon Gandolfi
1995	Szpiegowskie rendez-vous	Rendezvous	Alastair MacNeill
1996	Straceńcy z Nawarony / Huragan z Nawarony	Storm Force from Navarone	Sam Llewellyn
1997	Na celowniku	Prime Target	Hugh Miller
1998	Stan zagrożenia	Borrowed Time	Hugh Miller
1998	Piorun z Nawarony	Thunderbolt from Navarone	Sam Llewellyn

Filmy na podstawie scenariusza Alistaira MacLeana

Rok	Tytuł	Uwagi
1968	Tylko dla orłów	autor powieści i scenariusza
1970	Lalka na łańcuchu	autor powieści i scenariusza
1971	48 godzin	autor powieści i scenariusza
1975	Przełęcz Złamanego Serca	autor powieści i scenariusza

Pozostałe filmy

Rok	Tytuł	Uwagi
1961	Tajne ścieżki	autor powieści
1961	Działa Navarony	autor powieści
1965	Szatański wirus	autor powieści
1968	Stacja arktyczna Zebra	autor powieści
1972	Siła strachu	autor powieści
1974	Tabor do Vaccares	autor powieści
1977	Złote Rendezvous	autor powieści
1978	Komandosi z Navarony	autor powieści
1979	Wyspa Niedźwiedzia	autor powieści
1980	Wieża zakładników	historia (szkic)
1989	Rzeka śmierci	autor powieści
1993	Pociąg śmierci	historia (szkic)
1995	Jedynym wyjściem jest śmierć	autor powieści
1995	Nocna straż	historia (szkic)