Informacje ogólne
- główne porty morskie: Holyhead, Fishguard, Swansea, Milford Haven
Walia leży nad Morzem Irlandzkim. Zajmuje południowo-zachodnią część wyspy Wielka Brytania wraz z przybrzeżnymi wyspami (największa to Anglesey). Od wschodu granica lądowa z Anglią (pasmo Gór Kambryjskich z najwyższym szczytem - Snowdon, 1085 m n.p.m.), od południa - morska przez Kanał Bristolski. Powierzchnia Walii jest wyżynno-górzysta. Główne rzeki to Wye, Usk i Severn.
Gospodarka
Południowowalijskie zagłębie węglowe było w końcu XIX w. jednym z największych w świecie producentów węgla kamiennego, również do lat 70. jednym z najważniejszych w Wielkiej Brytanii. Występuje hutnictwo żelaza i metali niezależnych. Przemysł maszynowy, metalowy, chemiczny, włókienniczy i spożywczy. Rolnictwo nie odgrywa istotnej roli w gospodarce Walii. Przeważa hodowla bydła i owiec.
Podział administracyjny
Od 1996 roku Walia jest podzielona na 22 jednostki administracyjne:
- 9 hrabstw
- 10 hrabstw miejskich
- 3 miasta
Pierwotna ludność Walii pozostawiła po sobie wielkie budowle megalityczne. Później obszar ten zajęli Celtowie. Rzymianie okupowali obszary Walii od I do V wieku n.e. Pomimo późniejszych najazdów Jutów, Anglów i Sasów, Walia zachowała swą odrębność. W VIII wieku n.e. plemiona walijskie zdołały się obronić przed sąsiedzką inwazją Anglo-Sasów. Kiedy jednak Anglię najechał Wilhelm Zdobywca (1066), jego normańska armia wdarła się do Walii i rozpoczęła okupację. W 1282 roku dokonała się ostateczna aneksja Walii przez Anglię. W 1301 roku król Edward I nadał swemu synowi, Edwardowi II, tytuł księcia Walii, w geście, który miał świadczyć o jedności i związkach między nią i Anglią. Tytuł księcia Walii przysługuje tradycyjnie najstarszemu synowi brytyjskiego władcy, będącemu następcą tronu Zjednoczonego Królestwa.
W 1400 roku walijski książę Owen Glendower wzniecił powstanie przeciwko Anglii, usuwając Anglików z większości terenów Walii w zaledwie cztery lata. W 1410 powstanie zostało stłumione. W 1485 roku królem Anglii został Henryk VII. Jako Walijczyk i pierwszy władca z rodu Tudorów uczynił rządy Anglii bardziej znośnymi dla Walijczyków. Jego syn, Henryk VIII połączył Anglię i Walię unią w roku 1536.
XIX-wieczna rewolucja przemysłowa zmieniła oblicze Walii, zagrażając tradycyjnemu sposobowi życia walijskich farmerów i pasterzy. Obecnie odradzający się walijski język i kultura wzmocniły poczucie jedności narodowej Walijczyków, czemu sprzyja polityka Wielkiej Brytanii w ostatnich latach.
Sławni walijczycy
- Norman Davies - historyk Europy
- Dylan Thomas - poeta i pisarz
- Kamery Internetowe w Wali- Webcam
- Map of Later Cymru (Wales)
- Zestawienie władców królestw walijskich i Walii
- WA Homepage
- http://www.walesoffice.gov.uk/