'Władysław II Jagiełło (lit. Jogaila, biał. Jahajła) (ok. 1351-1 czerwca 1434), w latach 1377-1401 wielki książę litewski, od 1386 król Polski, zapoczątkował dynastię Jagiellonów.
Po śmierci króla Ludwika Węgierskiego, królem została w 1384 r. jego najmłodsza, jedenastoletnia córka, Jadwiga (1384-1399), po uprzednim zerwaniu zaręczyn z księciem Wilhelmem Habsburgiem, wymuszonym przez możnowładców małopolskich. W 1386 r. zaślubił ją wielki książę litewski Władysław Jagiełło, po zawarciu rok wcześniej unii personalnej polsko-litewskiej w Krewie. W jej wyniku Jagiełło został zaraz po ślubie z Jadwigą koronowany na króla polskiego, przyjął chrzest i opierając się na duchowieństwie polskim w 1387 wprowadził wiarę katolicką w całym księstwie litewskim. Próbował temu przeciwdziałać brat stryjeczny Jagiełły, Witold, prowadzący w Wielkim Księstwie Litewskim samodzielną politykę, lecz niepowodzenia w wojnie z Tatarami i Krzyżakami zmusiły go do współpracy z Koroną.
Powstałe z ziem Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego państwo stało się największym w ówczesnej Europie. Jagiełło zaczął przygotowywać się do rozprawy z zakonem krzyżackim, zajmującym nad Bałtykiem zdobyte ziemie pruskie, polskie i litewskie (Żmudź). Wojna z nim rozpoczęła się w 1409. Pierwsi uderzyli Krzyżacy, zajmując szereg polskich miast przygranicznych, w tym Bydgoszcz. W dniu 15 lipca 1410 doszło na polach pod Grunwaldem do wielkiej bitwy pomiędzy wojskami zakonu, wspomaganymi przez Marchię Brandenburską cesarza niemieckiego Zygmunta Luksemburskiego i rycerstwo zachodniej Europy, a połączonymi siłami polsko-litewskimi, wspartymi oddziałami ruskimi, czeskimi i tatarskimi. Krwawa rozprawa "dwóch światów" zakończyła się rozbiciem wojsk krzyżackich. Na placu boju padł kwiat rycerstwa krzyżackiego wraz z wielkim mistrzem zakonu Ulrichiem von Jungingenem. Wojnę zakończył w 1411 pokój w Toruniu, zobowiązujący Krzyżaków do zwrotu Ziemi Dobrzyńskiej, Żmudzi i zapłacenia wysokiej kontrybucji 100 tys. grzywien za wykup jeńców.
Po zwycięstwie grunwaldzkim Jagiełło odbył dwuletnią triumfalną podróż po rozległych terytoriach Litwy od Żmudzi po Czerkasy nad dolnym Dnieprem. W 1413 między Litwą i Polska zawarta została unia horodelska, potwierdzająca i uściślająca wspólnotę obu państw. Za udział w walkach z Zakonem i za uznanie męskich potomków Jagiełły następcami tronu, Jagiełło przyznał szlachcie szereg przywilejów: niedopuszczalność konfiskaty majątków szlacheckich bez zgody sądu, nietykalność osobistą i inne. Znacznie wzrósł też autorytet państwa polsko-litewskiego w całej Europie. Na wielkim soborze biskupów i uczonych świeckich w Konstancji (1414-1418) odrzucono oskarżenia Zakonu wobec pogańskiej Litwy i odmówiono Krzyżakom prawa do nawracania tego kraju.
Po bitwie grunwaldzkiej Jagiełło nie wykorzystał jednak zwycięstwa, by zająć całe terytorium wroga. Krzyżacy nadal stanowili istotne zagrożenie, zwłaszcza dla Litwy. Dopiero w 1422 po kolejnych zbrojnych akcjach Polski, w których Polacy nie potrafili zdobyć warownych zamków, a Krzyżacy unikali bezpośrednich starć - zrzekli się oni ostatecznie swych roszczeń do litewskiej Żmudzi. Konsekwencją klęski Krzyżaków pod Grunwaldem było też powstanie tzw. Związku Pruskiego, to jest związku szlachty i miast Pomorza i Prus, będącego w opozycji wobec rządów Zakonu.
Po Władysławie II Jagielle, który zmarł w 1434 królem polskim został jego syn Władysław III Warneńczyk (1434-1444).
Wywód rodowodowy
{{Tree|ojciec_ojca=Gedymin|matka_ojca=Jewna |ojciec_matki=Aleksander I książę twerski|matka_matki=Anastazja |ojciec=Olgierd |matka=Julianna (*1405, +21,9,1461)|osoba=Władysław Jagiełło ur. ok. 1351, zm. 1.06.1434 w Gródku Jagiellońskim}}Związki małżeńskie
1m: w Krakowie 18.02.1386 Jadwiga (*15.02.1372, †17.07.1399), córka Ludwika, królowa Węgier i Polski
2m: 29.01.1402 Anna (*1380, †21.05.1416), córka Wilhelma, hrabiego Cilly
3m: w Sanoku 2.05.1417 Elżbieta (*ok. 1372, †12.05.1420), córka Ottona z Pilczy, wojewody sandomierskiego
4m: 7.02.1422 Zofia (*1405, †21.09.1461), córka Andrzeja, księcia holszańskiego
Potomstwo
1/ [1] Elżbieta Bonifacja (*22.06.1399, †4.07.1399)
2/ [2] Jadwiga (*8.04.1408, †12.1431)
3/ [3] Władysław III Warneńczyk (*31.10.1424, †zginął pod Warną 10.11.1444)
4/ [4] Kazimierz (*16.05.1426, †2.03.1427)
5/ [5] Kazimierz IV Jagiellończyk (*30.11.1427, †w Grodnie 7.06.1492)