W architekturze romańskiej i gotyckiej półkoliste lub ostrołukowe pole wypełniające przestrzeń między nadprożem a łukiem portalu, wypełnione najczęściej płaskorzeźbą o tematyce Sądu Ostatecznego.
Słowo to pochodzi z gr. τύμπανον - "bęben", "tympanon nad wejściem do świątyni", "patos mówcy"; oraz gr. τύπτω - "uderzać, tłuc, bić", "ukarać", "ranić, gnębić", "trafić". Bębenek w rodzaju tamburynu z metalowymi krążkami na obwodzie i jednostronnie napiętą błoną rezonansową, był w antycznej Grecji nazywany tympanonem i używano go podczas tańców, marszów i ceremonii religijnych ku czci Dionizosa, Demeter i Kybele. Dźwiek był wydobywany przez uderzenie dłonią. Później używano go także w teatrze, sympozjonów i podczas przemówień (podkreślając ich doniosłość). Ceremonie te odbywały się przed frontem świątyń i stąd zapewne wywodzi się skojarzenie tympanonu (jako ozdobionego elementu architektonicznego w postaci trójkątnego pola nad kolumnadą) i bębenka.
Zobacz też: