Trzeciorzęd

Według starszych wersji periodyzacji jest to starszy okres kenozoiku, od 65 do 1,8 mln lat temu. Dzieli się na:

• neogen (24-1,8 mln lat temu)
• pliocen
• miocen
• paleogen (65-24 mln lat temu)
• oligocen
• eocen
• paleocen

Według podziału dokonanego przez Międzynarodową Unię Nauk Geologicznych w 2004 r.trzeciorzęd nie istnieje, kenozoik dzieli się na paleogen i neogen, który zawiera czwartorzęd .

Geologia

W trzeciorzędzie oceany i kontynenty przybrały kształt zbliżony do współczesnego:

• praocean Tetydy uległ ostatecznemu zamknięciu
• Dekan zderzył się z Azją
• Australia oderwała się od Antarktydy
• obie Ameryki połączyły się ze sobą Przesmykiem Panamskim.
• orogeneza alpejska doprowadziła do wypiętrzenia Alp, Karpat, Gór Dynarskich, Pirenejów, Apeninów, Atlasu, Kordylierów, Andów, Himalajów i Kaukazu
• Antarktyda pokrywa się lodem
• powstają rzeki w dzisiejszym ich układzie (w przybliżeniu)

Typowymi skałami trzeciorzędowymi są: flisz, wapienie numulitowe, osady chemiczne (sól kamienna, sole potasowe) oraz utwory lądowe (piaski, węgiel brunatny).

Flora trzeciorzędu

Okres trzeciorzędu charakteryzuje się gwałtownym rozwojem roślin okrytozalążkowych

Fauna trzeciorzędu

• morza:
• rozwija się bogata fauna otwornic (numulity).
• bogata fauna małży, ślimaków i koralowców
• zróżnicowana fauna ryb
• lądy
• silne zróżnicowanie osiągają owady
• następuje ewolucja ptaków
• ssaki stają się zwierzętami dominującymi
• w paleocenie pojawiają się prakopytne i pradrapieżne
• w eocenie pojawiają się uskrzydleni przodkowie nietoperzy
• w pliocenie pojawia się człowiek

Trzeciorzęd w Polsce

• odmłodzenie rzeźby Sudetów
• powstają Karpaty
• roślinne torfowiska leśne i szuwarowe dają początek dzisiejszym złożom węgla brunatnego
• wskutek wyparowania wody morskiej (Morze Tetydy) w Zapadlisku Przedkarpackim powstają złoża soli kamiennej (Wieliczka, Bochnia) i siarki rodzimej (okolice Tarnobrzega)

Materiał wydrukowany z portalu zgapa.pl dnia 2021-01-17 22:43:11