Teologia

Teologia (gr. θεος, theos, "Bóg", + λογος, logos, "nauka") zajmuje się badaniem natury boskiej oraz stosunkami jakie zachodzą pomiędzy istotą boską a ludźmi. Teologia to dosłownie nauka (racjonalny dyskurs) dotyczący Boga. W sencie szerszym odnosi sie do badania innych tematów religijnych.

Historia terminu

Termin teologia w klasycznej literaturze greckiej jest używany w znaczeniu "dyskurs dotyczący bogów czy kosmologii ". Arystoteles podzielił teoretyczną filozofię na mathematike, phusike i theologike. Ta ostatnia odnosiła się raczej do metafizyki i dla Arystotelesa oznaczała dyskusję nad naturą bogów.
W oparciu o źródła greckie pisarz łaciński Varro wyróżnił trzy formy dyskusji teologicznej: mitycznej (dotyczy mitów o bogach greckich), racjonalnej (analiza filozoficzna bóstwa i kosmologii) i cywilnej (dotyczy rytuałów i publicznych obrzędów).
Termin ten później został przejęty przez pisarzy chrześcijańskich. Pojawia się raz w pewnych rękopisach biblinych, w tytule Objawienie św. Jana: apokalupsis ioannou tou theologou, "Objawienie (Odsłonięcie) Jana teologa". Użyto tutaj jednakże nieco innego znaczenia słowa "logos". "Logos" znaczy tutaj nie "racjonalny dyskurs" ale "słowo" lub "przekaz (przesłanie)": ho theologos prawdopodobnie oznacza, że autor Objawienia przekazuje przesłanie (słowo) Boga logoi tou theou - nie jest to obecne znaczenie słowa teolog.
Inni pisarze chrześcijańscy używali tego terminu w kilku różnych znaczeniach.

Autorzy łacińscy jak Tertulian i Augustyn kontynuowali użycie terminu przez Varrona.
W patrystycznych źródłach greckich teologia odnosi się wąsko do dyskusji do natury i cech Boga.
W innych patrystycznych źródłach greckich teologia może być wąsko użyte w dyskusji boskiej natury Jezusa. (W tym sensie Grzegorz z Nazjanzu miał przydomek "Teolog": był on zagorzałym obrońcą boskości Chrystusa.)
W średniowiecznych źródłach greckich i łacińskich termin odnosi się po prostu do Biblii.
W scholastyczny źródłach łacińskich, termin zaczyna oznaczać racjonalne badanie doktryny religii chrześcijańskiej, bardziej precyzyjnie oznacza dyscyplinę akademicką która bada koherencję i implikacje języka i twierdzeń Biblii i tradycji teologicznej (ta ostatnia prezentowana jest przez Piotra Lombarda w kompilacji teologii z 1150 roku (Libri Quattuor Sententiarum). Był to standardowy scholastyczny podręcznik akademicki.

W chrześcijaństwie głównym przedmiotem badań teologicznych jest Objawienie czyli Pismo Święte i Tradycja.

Teologia a filozofia religii

Teologia z założenia zakłada prawdziwość wierzeń religijnych co odróżnia ją od filozofii religii która nie zakłada prawdziwości wierzeń religijnych.