Czytaj więcej"/> Drukuj
Tarnowskie Góry - (niem. Tarnowitz, łac. Montes Tarnovicenses), miasto w województwie śląskim na Garbie Tarnogórskim. Siedziba powiatu tarnogórskiego. Zamieszkiwane przez 61 642 mieszkańców (30 VI 2004 r.).
br />

Historia Tarnowskich Gór

Nazwa miasta pochodzi od nazwy wsi Tarnowice (obecnie dzielnica - Stare Tarnowice) i słowa gory co w po staropolsku oznaczało kopalnie.
Historia miasta jest bardzo związana w wydobyciem rud srebra, ołowiu i cynku. Według legendy, pierwszą bryłę kruszcu srebronośnego wyorał chłop Rybka około 1490 roku. Od tego czasu na teren dzisiejszego miasta zaczęli przybywać osadnicy, powstawały pierwsze osady górnicze.
Ówczesny właściciel ziem Jan II książę opolsko-raciborski oraz margrabia Jerzy von Ansbach w 1526 roku nadali powstającemu miastu przywilej wspierający górnictwo tj. "akt wolności górniczej". W tym samym roku Tarnowskie Góry otrzymały prawa miejskie, a w dwa lata później ogłoszony został tzw. Ordunek gorny. Jest to okres szybkiego rozwoju górnictwa rud srebronośnych oraz miasta, w którym równie intensywnie rozwija się handel i rzemiosło, wybudowano wiele istniejących do dziś kamienic.
W połowie XVI wieku Tarnowskie Góry były największym ośrodkiem górnictwa kruszcowego na Górnym Śląsku, ale także jednym z największych w Europie. Wielu zwolenników znalazła tu reformacja. Jej utrwalenie nastąpiło po śmierci Jana II Dobrego (1532), kiedy miasto przeszło pod panowanie Hohenzollernów. W 1529 r. protestanci wybudowali pierwszy drewniany kościół, a w dwa lata później na jego miejscu - murowany.
W 1531 utworzono różnowierczą szkołę, której rektorem na przełomie XVI i XVII wieku był Daniel Franconius, wybitny ariański pedagog i poeta. Świetności miasta kres położyła wojna trzydziestoletnia (1618-1648). W 1676 w Tarnowskich Górach wybuchła zaraza, która ustąpiła po "procesji błagalnej" do Piekar. Na pamiątkę tego zdarzenia tarnogórzanie zobowiązali się udawać corocznie w niedzielę po 2 lipca do Sanktuarium Matki Boskiej Piekarskiej. Tradycja ta trwa do dzisiaj.
16 grudnia 1740 roku, wkroczeniem wojsk pruskich na Śląsk, rozpoczęły się wojny śląskie. Po zakończeniu pierwszej z nich w 1742 miasto przechodzi spod panowania austriackiego pod pruskie. W latach 80-tych XVIII wieku powstaje rządowa kopalnia i huta "Fryderyk" - nazwana od królewskiego imienia, w której w 1788 uruchomiono jedną z pierwszych na kontynencie europejskim, sprowadzoną z Anglii, maszynę parową do odwadniania wyrobisk górniczych.
W 1803 roku otwarto pierwszą szkołę górniczą, kilkanaście lat później wydrążono nową sztolnię "Fryderyk", założono drukarnię, wybrukowano rynek i ulicę Krakowską i Lubliniecką, założono nowe fabryki i hutę żelaza, rozpoczęto budowę wodociągów miejskich. Również wtedy powstała Spółka Bracka jako instytucja ubezpieczająca górników. W 1857 r. uruchomiono pierwszą linię kolejową do Opola. Rozwój miasta przypieczętowuje powstanie w 1873 Starostwa Tarnogórskiego.
Na początku XX wieku wyczerpują się zasoby rud i kończy się wydobycie kruszcu. W 1922 r. w wyniku powstań śląskich i plebiscytu miasto przeszło do Polski.

Królestwo Czech

Królestwo Prus

Cesarstwo Niemieckie

II Rzeczypospolita

II wojna światowa - III Rzesza

Polska Rzeczypospolita Ludowa

(formalnie Ludowa od 1952)

III Rzeczypospolita

Panowie Tarnowskich Gór

1808 - w wyniku reform w państwie pruskim, miasta uzyskały niezależność.

Sławni goście

Miasto na przestrzeni dziejów odwiedziło wiele znanych osób:

Herb miasta

Od 1529 Urząd Górniczy, pełniący również funkcje administracyjne, używał godła otrzymanego od Jana II Opolskiego - tarczy dwudzielnej, na której w górnym polu na niebieskim tle znalazło się złote skrzydło orła Piastów górnośląskich, w dolnym dwa skrzyżowane narzędzia górnicze: złoty pyrlik i żelazko.
25 lipca 1562 roku Jerzy Fryderyk von Ansbach nadał miastu herb - tarczę trójdzielną składającą się ze złotego skrzydła na czarnym tle, młotków i pół czarnego orła pochodzącego z herbu Hohenzollernów na srebrnym tle.
Od początku lat 50-tych XX wieku miasto używało jako herbu godła górniczego z 1529 roku.
W 2002 roku Rada Miasta jednomyślnie przywróciła herb nadany przez Jerzego Fryderyka von Ansbach.

Dzielnice Miasta

Jednostki stacjonujące po 1945

Turystyka

Regionalna prasa

Tygodnik. Czasopismo o najdłuższej tradycji w dzisiejszych Tarnowskich Górach - istnieje od 1956 r. Ukazuje się we wtorki. Cotygodniowy dodatek do Dziennika Zachodniego. Ukazuje się w piątki. Dwutygodnik. Wydawcą był Urząd Miejski w Tarnowskich Górach. W okresie od 7 grudnia 2000 r. do 7 listopada 2002 r. na zlecenie Urzędu czasopismo wydawała Oficyna Monos. Okolicznościowa jednodniówka. Wydawana przez spółkę "Flash" w okresie święta "Gwarków". Ukazały się tylko cztery numery. Miesięcznik. Czasopismo wydawane przez Oficynę Monos na zlecenie Starostwo Powiatowe w Tarnowskich Górach w okresie od września 2001 r. do kwietnia 2003 r. Ukazało się tylko dwanaście numerów. Formalnie miesięcznik. Faktycznie ukazywał się bardzo nieregularnie. Kwartalnik. Czasopismo historyczne wydawane od 2000 r. przez Oficynę Monos. Ukazuje się cztery razy w roku: Wielkanoc, początek wakacji, święto miasta "Gwarki", Boże Narodzenie.

Wybrana literatura

Materiał wydrukowany z portalu zgapa.pl dnia 2021-01-20 13:42:58