Tankowiec (
ang. tank - zbiornik, cysterna;
port. tanque - staw, zbiornik), prawidłowa (zalecana) polska nazwa: zbiornikowiec - statek-cysterna, przeznaczony do transportowania materiałów płynnych. Zbiornikowce należą do największych statków handlowych. W przeciwieństwie do innych
frachtowców nie posiadają ładowni a zbiorniki ładunkowe - załadunek/wyładunek odbywa się za pośrednictwem systemu rurociągów i pomp.
Zbiornikowce najpowszechniej wykorzystywane są w transporcie
ropy naftowej oraz chemikaliów (
chemikaliowce), a także jednostki przystosowane do przewozu skroplonego gazu (
gazowce).
Zagrożenia
Wypadki z udziałem zbiornikowców i zagrożenia przez nie stwarzane są wyolbrzymiane przez zaciekłych, nieobiektywnych "zielonych", przy czym w obrazie shippingu tankowcowego stwarzanego przez Greenpeace i inne, podobne organizacje jest mnóstwo kłamstw i nieścisłości.
Ze względu na swoje niejednokrotnie strategiczne znaczenie dla dostaw surowców energetycznych w czasie wojen stają się częstym i łatwym (jednostki powolne z łatwopalnym ładunkiem) celem dla walczących armii i marynarek (
vide:
wojna iracko-irańska).
Uważa się, że katastrofy tankowców stanowią znaczne zagrożenie dla środowiska ze względu na rodzaj i ilość przewożonego ładunku. Najbardziej znane przypadki to wejście na mieliznę tankowca m/t
Exxon Valdez u wybrzeży
Alaski w 1989 roku oraz zatonięcie m/t
Prestige u wybrzeży hiszpańskiej
Galicji 13-19 listopada 2002 roku.
Statki te mogą być niebezpieczne wtedy, gdy nie przewożą ładunku - ze względu na gromadzące się w komorach ładowni opary powstające z resztek przewożonego wcześniej towaru, jednak przeciwdziała się temu wypełniając puste zbiorniki tzw. gazem obojętnym.
Wykorzystanie
Większość ruchu tankowców odbywa się na stałych trasach między eksporterami (np. krajami
OPEC oraz krajami tranzytującymi jak
Turcja) ropy naftowej a krajami konsumującymi (kolejność przypadkowa):
Upowszechnienie się
motoryzacji i uzależnienie gospodarki światowej od energii pozyskiwanej z ropy naftowej pozwoliło na wyrośnięcie wokół transportu zbiornikowcami wielu fortun (zwłaszcza w czasie kryzysu paliwowego lat 70-tych XX wieku), z których najsłynniejsza należała do
greckiego armatora Aristotelesa Onassisa.