Sycylia (
Sicilia) - największa
wyspa na
Morzu Śródziemnym (25 400 km²), leżąca na południowy zachód od
Półwyspu Apenińskiego, od którego oddziela ją jedynie wąska
Cieśnina Mesyńska. Wyspę zamieszkuje około 5 milionów mieszkańców. Razem z wyspami:
Wyspy Liparyjskie, Egady, Wyspy Pelagijskie i
Pantelleria tworzy od 1946 roku region
autonomiczny we
Włoszech (o powierzchni 25,7 tys. km² i 5,1 mln ludności). Najwyższym wzniesieniem na wyspie jest słynny
wulkan Etna (3 340 m n.p.m.). Na wyspie panuje klimat śródziemnomorski.
Region Sycylia jest podzielony na 9 prowincji: Palermo, Katania, Mesyna, Syrakuzy, Trapani, Ragusa, Caltanisetta, Agrigento i Enna.
Historia
Pierwszymi znanymi mieszkańcami Sycylii byli
Sykanowie,
Sykulowie i
Elymowie. Od XI wieku p.n.e. wyspa była kolonizowana przez
Fenicjan, którzy założyli
Palermo (wtedy Panormus). Od VIII wieku p.n.e. rozpoczęła się
grecka kolonizacja wyspy (
do konfliktu włączyli się
Rzymianie.
Po
pierwszej wojnie punickiej Rzym wyparł Kartaginę z wyspy, a następnie w roku 215 p.n.e., po śmierci ostatniego władcy Syrakuz, stał się jedynym właścicielem wyspy, czyniąc z niej rzymską prowincję. Pod rządami Rzymian Sycylia stała się spichlerzem Rzymu. Główną siłą roboczą byli niewolnicy, którzy wszczęli wiele powstań (m.in. w latach 135-132 p.n.e. i 104-100 p.n.e.), bezwzględnie stłumionych przez wojska rzymskiego imperium.
W połowie V wieku naszej ery Sycylia znalazła się w rękach
Wandalów, którzy niewiele wcześniej opanowali
Afrykę Północną. W roku 493 wyspę zdobyli
Ostrogoci, a w 535 została wcielona do
Bizancjum przez
Belizariusza. W IX wieku (828) Sycylię podbili
Arabowie i następnie rządzili nią przez kolejne dwa stulecia. Wyspę z rąk arabskich wydarli w latach 1060-91
Normanowie pod wodzą Rogera I. Roger II został w roku 1130 pierwszym
królem Sycylii. Władca ten miał duży udział w przekazaniu arabskiej wiedzy
Europie. Po śmierci ostatniego z normańskich królów w roku 1194 nowym władcą Sycylii został
cesarz Cesarstwa Niemieckiego Henryk VI, a później
Fryderyk II, który rządził wyspą od 1197 do 1250 roku.
W roku 1266 papież Klemens IV koronował Karola I z dynastii
andegaweńskiej, który wcześniej zamordował syna Fryderyka II, Manfreda, na
króla Neapolu i Sycylii. Jego rządy nie spotkały się jednak z ciepłym przyjęciem i w roku 1282 wybuchła rewolta, która zyskała nazwę
nieszpory sycylijskie. Sycylijczycy wybrali sobie za króla
Piotra III z
Aragonii. Wywołało to wojnę między Andegawenami i Aragonią. W roku 1302 działania wojenne zostały zakończone. Władcą Sycylii został
Fryderyk II z
Aragonii, a południowe Włochy pozostały w rękach Andegawenów. Po wygaśnięciu sycylijskiej linii aragońskiej
dynastii w roku 1409 władzę na wyspie objęła główna linia z Aragonii. Trzydzieści trzy lata później Alfons V zjednoczył Sycylię z królestwem
Neapolu.
Na początku XVI wieku władzę w
Hiszpanii (a tym samym i na Sycylii) przejęli
Habsburgowie. Po nich rządy nad wyspą przejęli
Burbonowie (1735). W roku 1816 południowe Włochy i Sycylia zostały zjednoczone przez
Ferdynanda I, tworząc Królestwo Obojga Sycylii. W pierwszej połowie XIX wieku wyspą wstrząsały rebelie (w roku 1820 oraz w latach 1848-49).
W roku 1860 na czele swoich oddziałów wylądował na Sycylii
Giuseppe Garibaldi. Opanował wyspę, a ta wkrótce przyłączyła się do
królestwa Sardynii, aby potem wraz z całym królestwem wejść do zjednoczonych Włoch. O wejściu w skład Włoch zadecydował plebiscyt z 1861 roku. W ramach państwa włoskiego Sycylia była biednym, prowincjonalnym regionem.
Podczas
drugiej wojny światowej (1943 rok) na wyspie wylądował silny
desant aliancki i po trwających blisko miesiąc walkach opanował Sycylię. W roku 1947 wyspa otrzymała autonomię. Najpoważniejszym problemem wyspy po drugiej wojnie światowej była bardzo silna
mafia, która zdominowała miejscową
gospodarkę i
politykę. Po zabójstwach włoskich sędziów śledczych
Giovanniego Falcone i Paolo Borsellino w 1992 roku, władze przystąpiły do zdecydowanej walki ze zorganizowaną przestępczością na wyspie i do roku 1998 mafia została znacznie osłabiona. Mimo silnego wsparcia gospodarczego władz w Rzymie Sycylia pozostaje cały czas jednym z biedniejszych regionów Włoch.