Symbole samogłosek w międzynarodowej transkrypcji fonetycznej IPA przedstawia poniższa tabela:
| Samogłoski podstawowe | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| przednie | centralne | tylne | |||
| przymknięte | • | • | • u | ||
| prawie przymknięte | • | ||||
| półprzymknięte | • | • | • | ||
| średnie | |||||
| półotwarte | • | • | • | ||
| prawie otwarte | |||||
| otwarte | • | • | |||
| Uwaga.Jeśli podano dwa symbole, ten który znajduje się po lewej stronie oznacza samogłoskę niezaokrągloną, a po prawej zaokrągloną. |
Samogłoski w języku polskim
W języku polskim mamy 6 fonemów samogłoskowych ustnych: , , , , , , którym to odpowiadają litery (grafemy) samogłoskowe: i, y, e, a, o oraz u odpowiednio.W tradycyjnych opisach języka polskiego przyjmuje się też, że istnieją co najmniej dwa fonemy samogłoskowe nosowe odpowiadające literom ę i ą. W nowszych opisach fonologii polszczyzny współczesnej fonemów samogłoskowych nosowych nie wymienia się, uznając że grafemom ę, ą odpowidają w istocie zawsze ciągi złożone z dwu fonemów, ustnej samogłoski oraz odpowiedniego fonemu spółgłoskowego nosowego: , lub . W randze alofonów, przed spółgłoskami nosowymi, występują nosowe (nazalizowane) odpowiedniki wszystkie samogłosek ustnych.
Klasyfikacja samogłosek polskich: podziału można dokonać ze względu na
- poziomy ruch języka - s. przednie, środkowe, tylne
- pionowy ruch języka - s. wysokie, średnie, niskie
- kształt warg - s. płaskie, półokrągłe, okrągłe
- udział rezonatora nosowego - s. ustne, nosowe