| |||||
| motto państwowe: Пролетарии всех стран, соединяйтесь! (Proletariusze wszystkich krajów, łączcie się!) | |||||
 | |||||
| oficjalny język | brak (w praktyce rosyjski) | ||||
| stolica | Moskwa | ||||
| ostatni przewodniczący Prezydium Rady Najwyższej, późniejszy prezydent | Borys Jelcyn | ||||
| powierzchnia - razem - % woda | największa republika w ZSRR 17.075.200 km² 0,5% | ||||
| ludność
- razem (1989) - gęstość zaludnienia | najbardziej zaludniona republika ZSRR
147.386.000 8,6/km² | ||||
| waluta | rubel (рубль) | ||||
| strefa czasowa | UTC + 2 do UTC+11 | ||||
| hymn | None | ||||
Rosyjska Federacyjna Socjalistyczna Republika Radziecka, zwana również Rosyjską Federacyjną Socjalistyczną Republiką Sowiecką - największa powierzchniowo i ludnościowo z 15 republik dawnego Związku Sowieckiego
Rosja Sowiecka powstała jako państwo w 1917 roku i potwierdzenie swego istnienia uzyskała poprzez konstytucję z 1918 roku. W wyniku porozumienia z 30 grudnia 1922 stała się jedną z czterech części składowych ZSRR i pozostała nią aż do rozwiązania Związku umową z 8 grudnia 1991 roku. Formalnym szefem państwa było Prezydium Rady Najwyższej RFSRR, a funkcję szefa rządu pełnił przewodniczący Rady Komisarzy Ludowych RFSRR (do 1946 roku), a później przewodniczący Rady Ministrów RFSRR. Faktyczna władza byłą skupiona w rękach sekretarza generalnego RKP, WKP i KPZR.
Stolicą RFSRR był przez parę miesięcy Piotrogród, w 1918 roku przeniesiono ją do Moskwy. W grudniu 1991 roku RFSRR przekształciła się w Federację Rosyjską, która zachowała nie tylko ciągłość prawną z Rosją sowiecką, ale i całym ZSRR (przyładem tego jest chociażby stałe miejsce w Radzie Bezpieczeństwa ONZ czy własność obiektów dyplomatycznych).
Terytorium
Republika objęła ziemie dawnego Imperium carskiego, za wyjątkiem terenów, które uzyskały niepodległość i tym samym niezależność od Rosji (Polska, Litwa, Łotwa, Estonia i Finlandia), przyłączone zostały do innych państw (Besarabia) lub innych republik ZSRR (Ukraina, Białoruś, Transkaukazja). Narodom mieszkającym na terenie republiki przyznano autonomię, w zależności od liczebności grupy był to status: republiki, obwodu, okręgu lub rejonu. Autonomię otrzymali m.in. mieszkańcy Karelii (Karelska Autonomiczna Socjalistyczna Republika Radziecka, KASRR), Tatarzy z Kazania] i Krymu, Czerkiesi, Czeczeńcy, Dagestańczycy i Kałmucy.W latach 1924, 1926 i 1929 sukcesywnie odłączano od RFSRR ziemie białoruskie, wcielone w skład Rosji w 1920 roku. Były to obszary guberni witebskiej, mohylewskiej oraz części smoleńskiej. Rosja utraciła wówczas tak ważne miasta jak Połock, Witebsk, Homel i Mohylew. Nie doszły do skutku plany Stalina ponownego włączenia Połocka do RFSRR po II wojnie światowej.
W 1924 roku na terenie RFSRR utworzono Turkiestańską Autonomiczną Socjalistyczną Republikę Radziecką (TASRR), która obejmowała ziemie zamieszkane przez muzułmanów pochodzenia tureckiego, a więc m.in. dawne chanaty Buchary i Chiwy, jak również Kazachstan. Stopniowo, aż do 1936 roku ziemie te odpadały od RFSRR i przyznawano im status niezależnych republik w ramach ZSRR. Do 1936 roku utworzono 5 takich tworów terytorialnych: Turkmenistan, Tadżykistan, Uzbekistan, Kirgistan i Kazachstan.
W 1940 roku, po aneksji znacznej części wschodniej Finlandii, w Petrozawodzku powołano do życia kolejną, 12 republikę radziecką: Karelofińską SRR. Tym samym od Rosji na 16 lat odpadła Karelia, którą wcielono do RFSRR z powrotem w 1956 roku, tym razem wraz z miastem Wyborg, które do 1940 roku było częścią Finlandii. Po 1945 roku na własność RFSRR przeszedł też jedyny fiński port na Morzu Północnym, Pieczenga (Petsamo).
Po zwycięstwie nad faszyzmem w 1945 roku do Rosji przyłączono tereny wokół miasta Königsberg, które przemianowano na Kaliningrad i uczyniono stolicą obwodu w składzie federacji. Nie udały się natomiast plany Stalina, by włączyć do RFSRR Kłajpedę, która pozostała przy LSRR.
Po 1945 RFSRR wzbogaciła się także o niektóre okręgi Łotwy i Estonii, oderwane od tych państw decyzją Rady Najwyższej. Chodziło wówczas o ziemie wokół miasteczka Pytałowo na Łotwie, oraz tereny wokół Narwy (Iwangorod) w Estonii, zamieszkane w większości przez ludność prawosławną.
W 1954 roku od Rosji odpadł Krym, przekazany przez Chruszczowa Ukrainie, jako pamiątka na 300-letnią rocznicę ugody perejasławskiej.
Po 1955 roku zmiany terytorium RFSRR w szerszym zakresie nie były dokonywane. Doszło jedynie do niewielkich lokalnych korekt granicznych.