Rok 1984 (tytuł oryginalny
Nineteen Eighty-Four)
jest futurystyczną antyutopią o licznych
podtekstach politycznych, napisaną przez
George'a Orwella
i opublikowaną w roku 1949.
Autor napisał ją pod wpływem kontaktu z praktyczną stroną ideologii komunistycznej, do jakiego po raz pierwszy doszło w Hiszpanii w 1938 roku, gdzie pojechał jako dziennikarz i sympatyk strony republikańskiej.
Ta powieść opisuje
Londyn niezbyt odległej przyszłości, gdzie życie jednostek zostaje podporządkowane wszechpotężnej władzy państwa.
W świecie opisywanym przez Orwella decydującą rolę odgrywają
4 ministerstwa :
- Ministerstwo Pokoju, zajmujące się w rzeczywistości ciągłymi działaniami wojennymi.
- Ministerstwo Prawdy, jego celem jest prowadzenie propagandy i nieustanne fałszowanie wszelkich informacji.
- Ministerstwo Miłości, odpowiednik tajnych służb i swego rodzaju Gestapo, a raczej NKWD opisywanego świata, słynne z okrucieństwa i tortur.
- Ministerstwo Obfitości, ds. zaopatrzenia zajmujące się w rzeczywistości coraz większym obcinaniem i tak głodowych już racji żywnościowych.
Do kultury masowej przeniknęły pewne pojęcia z tej powieści np.
Wielki Brat (
big brother) ,
nowomowa (
newspeak),
unperson (polityk odsunięty od wpływów).