Czytaj więcej"/> Drukuj
Protisty (Protista) - jedno z pięciu wyróżnianych obecnie królestw organizmów żywych, obejmujące te eukarionty, które pozostały po wyłączeniu organizmów zaliczonych do zwierząt, roślin i grzybów, a więc jest to grupa parafiletyczna. Nie istnieje żadna zaawansowana ewolucyjnie cecha, która wyróżniałaby protisty od pozostałych eukariontów. Większość protistów to jednokomórkowce, zdarzają się też wielokomórkowce, a nawet organizmy zbliżone do tkankowego poziomu organizacji. Protisty można podzielić na podstawie sposobu odzywiania na samożywne i cudożywne. Rozmnażają się przez podział komórki, czasem jednak spotyka się też rozród płciowy. Wielokomórkowce rozmnażają się za pomocą zarodników (zoospory). Protisty mają różne "układy lokomocyjne" i poruszają się za pomocą pełzania, ruchów rzęsek i wici, ruchów błonki falującej.

Ogólna charakterystyka

Protisty to organizmy eukariotyczne, w większości jednokomórkowe, o zróżnicowanej budowie morfologicznej, o wielkości od 10 μm do kilku milimetrów. W budowie protisty można zazwyczaj wyróżnić przód, tył, stronę grzbietową oraz brzuszną.

Budowa

Protisty wykształciły pellikulę, czyli błonę komórkową podścieloną utworami błoniastymi (efekt: wzmocnienie całej konstrukcji). Jej dodatkową właściwością jest duża elastyczność pozwalającą na poruszanie się ruchem ameboidalnym. Komórki protistów wypełnia cytoplazma, najczęściej podzielona na zewnętrzną ektoplazmę oraz ulokowaną centralnie w komórce endoplazmę. U protistów wyróżnia się wyspecjalizowane organelle ruchowe:

Odżywianie

Protisty to organizmy heterotroficzne. Część protistów może się odżywiać na przemian autotroficznie i heterotroficznie (miksotrofizm). Protisty roślinne zyskały w drodze endosymbiozy wtórnej zdolność odżywiania samożywnego. Ponieważ protisty to małe organizmy, o względnie niskim tempie przemian i dużej powierzchni, wydalanie jest przeprowadzane w drodze dyfuzji.
Wspomniałbym różnież, iż protisty to organizmy które odżywiają się autotroficznie (samożywne, fotosynteza) i miksotroficznie (zależy od panująych warunków środowiska, czyli zarówno autotroficznie jak i heterotroficznie).
Wyróżniamy 3 rodzaje odżywiania heterotroficznego:

Rozmnażanie się protistów

Protisty rozmnażają się: Wśród protistów wystepują zarówno formy haploidalne jak i diploidalne.
Wyróżniamy też proces płciowy - koniugację. Nie jest to rozmnażanie, a tylko wymiana genów pomiędzy dwoma osobnikamki.

Zmysły, wrażliwość

Protisty zdolne są do odbioru bodźców zewnętrznych oraz reagowania na nie. Odbywa się to na zasadzie elektrycznej, dzięki polaryzacji błony komórkowej. Niektóre protisty wykształciły specyficzne organelle do percepcji wrażeń świetlnych - jak np. czerwona plamka oczna.

Systematyka protistów

Zwyczajowo dzieli się protisty na zwierzęce, roślinopodobne i grzybopodobne, nie są to jednak grupy taksonomiczne.

Podział protistów zwierzęcych

Protisty zwierzęce były wg starej klasyfikacji zaliczane do królestwa zwierząt, w chodząc w skład typu pierwotniaki (Protozoa). Są to organizmy jednokomórkowe odżywiające się cudzożywnie, na drodze fagocytozy, pasożytnicze lub drapieżne.

Podział protistów samożywnych

Protisty roślinnopodobne to jedno- lub wielokomórkowce, niekiedy na tkankowym poziomie organizacji. Charakteryzują się samożywnością, często pozyskaną odmiennymi sposobami (chloroplast "pozyskany" w wyniku symbiozy wtórnej).

Podział protistów grzybopodobnych

Protisty grzybopodobne - kilka grup protistów zaliczanych kiedyś do grzybów, ale z nimi nie spokrewnionych. Wykazały to badania sekwencji DNA jednych i drugich.
Materiał wydrukowany z portalu zgapa.pl dnia 2021-02-26 08:03:09