Papua-Nowa Gwinea (
Papua New Guinea, Niezależne Państwo Papui-Nowej Gwinei -
Independent State of Papua New Guinea) - państwo w
Oceanii, w
Melanezji, położone w większości na wyspie
Nowa Gwinea oraz dodatkowo na około 2800 wyspach. Lądowo graniczy jedynie z
Indonezją, ale w najbliższym otoczeniu leżą również
Australia i
Wyspy Salomona.
Papuę-Nową Gwineę oblewają wody
Oceanu Spokojnego,
Morza Nowogwinejskiego oraz
Morza Koralowego.
Ustrój polityczny
Opis ustroju społeczno-politycznego, rodzaju rządów, podziału terytorialnego, opis instytucji itp. linki do podstron gdy konieczne.
Geografia
Papua Nowa Gwinea położona jest we wschodniej części
Nowej Gwinei oraz sąsiednich
archipelagach. Jest to kraj w dużej mierze górzysty z najwyższym szczytem sięgającym 4509 m n.p.m. Występują tu liczne
wulkany oraz
trzęsienia ziemi (występuje ryzyko
tsunami).
Klimat równikowy, gorący i wilgotny. Występuje gęsta sieć rzeczna. Roślinność reprezentują głównie bujne lasy rówinkowe. Występują tu
endemiczne gatunki zwierząt.
Historia
Pierwsi
ludzie przybyli na
Nową Gwineę ponad 60 tys. lat temu. Pochodzili oni z
Azji Południowo-Wschodniej. Na wyspie stworzyli prostą kulturę opartą na
rolnictwie. Europejczycy odkryli wyspę w XVI wieku, ale do XIX wieku pozostawała ona nieomal całkowicie niezbadana. Hiszpańscy żeglarze nadali wyspie nazwę
Nowa Gwinea, gdyż według nich jej mieszkańcy przypominali wyglądem ludy
Gwinei afrykańskiej.
Dzisiejsza Papua-Nowa Gwinea powstała z połączenia dwóch terytoriów kolonialnych, które obejmowały wschodnią część Nowej Gwinei oraz pobliskie wyspy.
Papua, której nazwa wywodząca się z
języka malajskiego oznacza kręcone
włosy typowe dla Melanezyjczyków, obejmowała południowo-wschodnią część wyspy. Początkowo stanowiła ona kolonię
brytyjską (
Nowa Gwinea Brytyjska), by później zostać przekazaną pod administrację
australijską. Północno-wschodnia część wyspy jako
Ziemia Cesarza Wilhelma stanowiła część
niemieckiego protektoratu Nowej Gwinei Niemieckiej. Po przegranej
I wojnie światowej Niemcy musiały zrezygnować z posiadłości kolonialnych, a ich część Nowej Gwinei przypadła również Australii jako
terytorium mandatowe. W 1949 oba australijskie terytoria połączono w jedno
Terytorium Papui i Nowej Gwinei, później nazywane po prostu Papua-Nowa Gwinea.
Papua-Nowa Gwinea uzyskała niepodległość 16 września 1975. Historią niepodległej Papui-Nowej Gwinei wstrząsnęła próba oderwania się od niej w 1988 wyspy
Bougainville. Walki z secesjonistami kosztowały życie 20 tys. osób. Ostatecznie koflikt rozwiązano w 1997, a wyspa otrzymała pewien stopień
autonomii.
Gospodarka
Podstawowe informacje o ekonomii i odsyłacz do artykuły o ekonomii kraju
Demografia
Dane można znaleźć na w CIA Factbook
[1]
Kultura
Podstawowe informacje o kulturze i odsyłacz do artykuły o kulturze kraju