Odessa (
ukr. Одеса,
ros. Одесса) - miasto w południowej części
Ukrainy, nad
Morzem Czarnym, stolica
obwodu odeskiego (
oдеська область).
Od XIV wieku na terenie dzisiejszej Odessy istniała
tatarska warownia Hadżibej, a później turecka twierdza Yeni Dünya. Miasto zostało oficjalnie założone w 1794 przez
Rosję na terytorium straconym przez
Turcję w 1792. W XIX wieku miasto stało się głównym portem obsługującym eksport rosyjskiego zboża. Dzięki temu stało się jednym z najbogatszych i najszybciej rozwijających się miast carskiej Rosji.
W 1795 miasto miało 2250 mieszkańców, a w 1814 25 tys. Potem wzrost liczby ludności był jeszcze szybszy: w 1850 100 tys., w 1873 185 tys., w 1884 225 tys., w 1900 450 tys. Przed wybuchem
I wojny światowej miasto stało się czwartym najważniejszym miastem Rosji, po
Petersburgu,
Moskwie i
Warszawie.
Po rewolucji w 1917 miasto straciło swoją wyjątkową rolę i nigdy nie odzyskało poprzedniej świetności.
