Mitologia grecka
Pod pojęciem mitologia grecka rozumiemy religię starożytnych Greków. Był to zbiór wierzeń o charakterze politeistycznym i antropomorficznym. Mitologia stymulowała twórczość artystyczną do tego stopnia, że ciągle pojawiały się nowe wątki, odzwierciedlające relacje zachodzące między człowiekiem i bogami, służyły one głównie do określenia granic, których śmiertelnikom nie było wolno przekraczać. Na swój sposób mitologia była kodeksem etycznym wyznaczającym miejsce człowieka w ustalonym porządku świata. Najstarszymi źródłami wiedzy o mitologii greckiej są dzieła Homera i Hezjoda.Mitologia grecka, poprzez mitologię rzymską, która z niej wiele zaczerpnęła, weszła do dziedzictwa kultury europejskiej i nadal występuje w różnych przejawach życia społecznego, jak na przykład New Age, astrologia, horoskopy, znaki Zodiaku, kult i hipoteza Gai.
---------
Współcześni autorzy przedstawiają mitologię grecką w różny sposób. Na przykład: Robert Ranke Graves, Jan Parandowski, oraz Zbigniew Herbert, ten ostatni wyróżnia się niekonwecjonalnym ujęciem różnych postaci, oto niektóre z nich:
- Anteusz czyli Antajos, olbrzym, jeden z Gigantów.
- Cerber czyli Kerberos, potwór uwiązany u bram Hadesu. Pies o trzech głowach, z wężem zamiast ogona.
- Triptolemos albo Tryptolemos, heros eleuzyński.
- Narcyz czyli Narkissos, młodzieniec niezwykłej urody.
- Endymion, syn Zeusa i Kalyke, piękny młodzieniec, ukochany Selene, bogini księżyca.
- Ares, bóg wojny. Syn Zeusa i Hery. Brutalny, wrogi ludziom i bogom.
- Atlas, tytan dźwigający za karę na barkach sklepienie niebieskie.
- Prometeusz albo Prometheus, tytan, którego imię znaczyło przemyślny.
- Arachne, tkaczka lidyjska słynąca z doskonałości swej sztuki.
- Minotaur albo Minotauros, byk Minosa, potwór kreteński, półbyk i półczłowiek.
- Pentezylea albo Penthesíleja, królowa Amazonek, córka Aresa.
- Hekabe albo Hekuba, żona ostatniego króla Troi, Priama.
- Echo nimfa górska, córka Eteru i Gai.
Na początku był Chaos. Z Chaosu wyłonili się pierwsi bogowie: Noc (Nyks), Ereb i Ziemia (Gaja). Z Gai urodzili się Niebo (Uranos) i Morze (Pontos). Z Pontosem Gaja miała bóstwa morskie, z Uranosem: Tytanów, Gigantów, Hekatonchejrów i Cyklopów.
Uranos strącił swe potworne dzieci do Tartaru, ale najmłodszy syn, Kronos, pozbawił Uranosa genitalii i zaczął władać światem. Kronos poślubił swoją siostrę Reę. Mieli następujące dzieci:
- Posejdona - boga mórz
- Hadesa - boga podziemi
- Zeusa - władcę bogów, ludzi, piorunów
- Herę - boginię nieba
- Hestię - boginię domu i rodziny
- Demeter - boginię urodzaju.
Jego sławne dzieci to:
- Apollo
- Afrodyta - powstała z piany morskiej- Afrodyta nie była córką Zeusa.
- Artemida
- Ares
- Atena
- Dionizos
- Hefajstos
- Hermes
Lista bogów greckich:
- Bogowie:
- Alfejos - syn Okeanosa i Tetydy, bóg rzeki Alfejos.
- Boreasz - władca (bóg) wiatru północnego,
- Chronos - bóg czasu przemijającego.
- Euros - władca (bóg) wiatru wschodniego,
- Forkys - bóstwo morskie, syn Pontosa i Gai. Żona Keto urodziła mu Echidnę, Graje i Gorgony.
- Hybris - bogini personifikująca pychę i zuchwałość.
- Hymen - Hymenajos - bóg personifikujący pieśń weselną, później bóg małżeństwa, syn Apollona i Kaliope.
- Momos - syn Nyks, sarkastyczny bóg potwarzy i szyderstwa.
- Notos - władca (bóg) wiatru południowego,
- Okeanos - bóg ocean, praojciec bogów.
- Ossa - bogini wieści i plotki.
- Pajeon - bóg lekarzy i lekarz bogów.
- Pejto - bogini personifikująca namowę, przekonywanie.
- Pontos - bóg morze.
- Sofrozyna - bogini rozsądku i rozumu.
- Zagreus - bóstwo zwane też Dionizosem-Zagreusem, syn Zeusa i Persefony, rozszarpany i pożarty przez Tytanów, uratowane serce połknął Zeus i w związku z Semele dał życie nowemu Dionizosowi.
- Zefir - władca (bóg) wiatru zachodniego.
mitologia rzymska