Czytaj więcej"/> Drukuj
Malta, Republika Malty (Repubblika ta' Malta, Republic of Malta) to państwo wyspiarskie położone w południowej Europie, na Morzu Śródziemnym, na południe od Sycylii.

Ustrój polityczny

Malta jest republiką, z jednoizbowym parlamentem.
Po ostatnich wyborach, które odbyły się w 2003 w parlamencie zasiadają dwie partie: Partie te dzielą między siebie mandaty w parlamencie nieprzerwanie od 1971. Oprócz nich istnieją też inne drobne partie m.in.: Od 1 maja 2004 roku Malta jest członkiem Unii Europejskiej.

Geografia

W skład Archipelagu Maltańskiego wchodzą wyspy: Malta , Gozo, Comino, Cominotto, Wyspy Św. Pawła (dwie wysepki obok siebie) i Filfla, będące wierzchołkami wapiennego masywu, pełnego głębokich zatok i dolin.
Malta leży w strefie klimatycznej śródziemnomorskiej. Nie występują tu ostre wiatry, mgły, śnieg czy mróz. Średnia temperatura waha się od 14.1oC w zimie (listopad-kwiecień) do 32oC latem (maj-październik). Nasłonecznienie odpowiednio 6:46 godzin zimą i 10:11 godzin latem. Opady, przeważnie deszcz, pojawiają głównie w okresie zimy. Roczna suma opadów to 578mm.

Historia

Początki cywilizacji na Malcie sięgają aż 5200 lat p.n.e. gdy trafili tu z Sycylii pierwsi osadnicy. Około 3500 lat p.n.e. w miejscowości Ġgantija na wyspie Gozo została wzniesiona świątynia, będąca dzisiaj najstarszą wolnostojącą budowlą stworzoną przez człowieka. Podobne budowle powstały później także w innych miejscach, zarówno na Gozo jak i na Malcie.
Malta, która jest dogodnym miejscem do kontrolowania centralnego i wschodniego basenu Morza Śródziemnego, przechodziła na przestrzeni dziejów często z rąk do rąk. Około 800 p.n.e. założyli tu swoje osiedla Fenicjanie, a 300 lat później wyspę podbili Kartagińczycy. W 257 p.n.e. miał miejsce pierwszy atak Rzymian i w 218 p.n.e. Malta przeszła pod władanie Imperium Rzymskiego. W 60 n.e. u brzegów wyspy, na mieliźnie, rozbił się statek przewożący do Rzymu, jako więźnia św. Pawła, który nawrócił Maltę na chrześcijaństwo. W 395 po podziale Imperium Rzymskiego wyspa znalazła się we władaniu Cesarstwa Wschodniego ze stolicą w Konstantynopolu. W 870 została zdobyta przez Arabów a w 1090 przez Normanów i przyłączona do księstwa, a następnie Królestwa Sycylii.
W 1530 cesarz Karol V przekazał wyspę jako lenno wydalonemu z Rodos zakonowi joannitów (Kawalerów Maltańskich). 18 maja 1565 rozpoczął się atak liczącej około 40 tys.1 żołnierzy armii Tureckiej. Obrońcom, w skład których wchodzi kilkuset rycerzy zakonnych, 2 tys. żołnierzy hiszpańskich i około 6 tys. ludności cywilnej, udaje się ten atak całkowicie odeprzeć prawie cztery miesiące później, 8 września. Dla uczczenia zwycięstwa Wielki Mistrz Jean Parisot de la Valette wzniósł w 1566 miasto, nazwane od jego nazwiska Valletta. Miasto to stało się później stolicą Malty. W 1798 zdążająca do Egiptu 54 tys. flota francuska zaatakowała i zdobyła wyspę. Napoleon Bonaparte nakazał rycerzom zakonu w ciągu kilku dni opuścić Maltę. Po kilku miesiącach niezadowoleni z rządów francuskich mieszkańcy wyspy wzniecili powstanie i wspomagani przez Króla Sycylii i Anglików w 1800 zmusiły wojska francuskie do poddania się. Malta przeszła pod protekcję Wielkiej Brytanii.
Malta -
Trwający od 1814 do 1815 Kongres Wiedeński ustanowił Maltę kolonią brytyjską. Wyspa, ze względu na swoje położenie, odegrała ważną rolę strategiczną w czasie II Wojny Światowej, za co w 1942 została odznaczona Krzyżem Jerzego.
W 1947 Malta uzyskała autonomię wewnętrzną, a w 1963 proklamowane zostało powstanie Państwa Maltańskiego. Rok później Malta uzyskała całkowitą niepodległość jako członek brytyjskiej Wspólnoty Narodów. Podpisany został też układ obronny z Wielką Brytanią, który zezwalał na utrzymanie na Malcie brytyjskich baz wojskowych. W 1967 układ ten został zerwany i dopiero po czterech latach udało się wynegocjować prowizoryczne porozumienie. 13 grudnia 1974 proklamowana została Republika Malty (Repubblika ta' Malta). 1 maja 2004 Malta przystąpiła do Unii Europejskiej.
1 Historia Wielkiego Oblężenia znana jest tylko ze źródeł chrześcijańskich, trudne jest więc dokładne oszacowanie sił tureckich. Zależnie od źródeł liczba atakujących waha się od 20 do nawet 100 tys., jednak najczęściej podawana i dość prawdopodobna to 40 tys.

Demografia

Dzień Wolności - 31 marca 1979 - ostatnie jednostki wojsk brytyjskich opuściły Malte.
Sette Giugno z wł. 7 czerwca - 7 czerwca 1919 - wojska angielskie siłą stłumiły demonstracje w Valletcie, zgineło 3 demonstrantów a kolejny z demostrantów zmarł, na skutek odniesonych ran, następnego dnia.
Matki Boskiej Zwycięskiej - 8 września 1565 - wojska tureckie odstąpiły od oblężenia Malty.
Dzień Niepodległości - 21 września 1964 - uzyskanie przez Maltę niepodległości.
Dzień Republiki - 13 grudnia 1974 - proklamowanie Republiki Malty
Sławni Maltańczycy:
Materiał wydrukowany z portalu zgapa.pl dnia 2021-01-17 23:15:47