Konstytucja (od
łac. constituo,-ere - urządzać, ustanawiać, regulować) -
akt prawny, określany także jako
ustawa zasadnicza, który zazwyczaj ma najwyższą moc prawną w systemie źródeł
prawa w
państwie.
W skład materii konstytucyjnej mogą wchodzić różne zagadnienia. Konstytucja może więc określać: podstawy ustroju społeczno - gospodarczego państwa, ponadto organizację, kompetencje i sposób powoływania najważniejszych organów państwowych, oraz podstawowe prawa, wolności i obowiązki obywatela.
Konstytucje można dowolnie klasyfikować. W doktrynie prawa konstytucyjnego najczęstsze klasyfikacje to podział na konstytucje:
- pisane (formalne) i niepisane (materialne),
- pełne (regulujące całość spraw wchodzących w skład materii konstytucyjnej) i częściowe, tzw. małe konstytucje,
- uchwalane (przez: jedynie zwykły organ przedstawicielski albo konstytuantę lub jedynie naród w referendum lub przez ciało ustrojodawcze i następnie naród) oraz oktrojowane (nadane przez panującego),
- sztywne i elastyczne (zależnie od łatwości jej zmiany),
- proste i złożone (gdy całość regulacji zawarta jest w jednej lub kilku ustawach).
W Polsce w czasach do konstytucji 1791 roku określenie
konstytucja sejmowa było synonimem zwykłej ustawy, gdyż sejm wydawał wówczas tzw.
constitutiones, czyli konstytucje.
Niektóre
organizacje nazywają konstytucją główny zestaw reguł, którymi kierują się w działalności.
Link zewnętrzny: Strona z odnośnikami do tekstów konstytucji wielu krajów świata