Czytaj więcej"/> Drukuj
Jacques Chirac
Urząd: Prezydent Francji
Kadencja: od 17 maja 1995
Poprzednik: Francois Mitterrand
Następca: nadal sprawuje urząd
Data urodzin: 29 listopada 1932
Miejsce urodzin: Paryż
Małżonka: Bernadette Chodron de Courcel
Partia: UMP
Jacques René Chirac (()) (ur. 29 listopada 1932) - polityk francuski, obecny prezydent Francji, a jednocześnie współksiążę Andory. Chirac jest czynny na scenie politycznej od ponad 40 lat.
Chirac od młodości związany jest z ruchem gaullistowskim. Jego poglądy polityczne są właśnie gaullistowskie i konserwatywne; jest m.in. zwolennikiem surowych kar dla przestępców (choć jednocześnie przeciwnikiem kary śmierci), choć w gospodarce opowiada się przeciwko zbytniemu liberalizmowi. Jest katolikiem, choć konsekwentnie sprzeciwia się udziałowi religii w życiu publicznym. Kiedy po śmierci Papieża Jana Pawła II zarządził żałobę narodową, spotkało się to z ostrą krytyką wielu środowisk.

Przed rozpoczęciem kariery politycznej (1932-1962)

Jacques Chirac przyszedł na świat w stolicy Francji - Paryżu. Studiował m.in. w prestiżowej École Nationale d'Administration, gdzie w czasie studiów przyjaźnił się z jednym z późniejszych przywódców socjalistów Michelem Rocardem. Sam początkowo zastanawiał się nawet nad wstąpieniem do SFIO. W 1953 roku studiował w Harwardzie (na wydziele letnim). Warto odnotować, że École Nationale d'Administration ukończył jako jeden z pierwszych w swoim roczniku pod względem wyników w nauce.
W czasie wojny algierskiej służył tam najpierw w kawalerii, a następnie w wojskach pancernych. Dosłużył się stopnia porucznika. W owym czasie był zagorzałym zwolennikiem Algierii Francuskiej, który to pogląd zrewidował później.

Początki kariery politycznej (1962-1974)

Jego wejście do świata polityki zainspirowane zostało powrotem generała Charlesa de Gaulle'a do władzy w 1959 roku. W kwietniu 1962 roku, zaledwie trzy lata po ukończeniu ENA, został członkiem sztabu osobistego premiera (i przyszłego prezydenta) Georgesa Pompidou.
W 1967 roku - za namową Pompidou, za którego uchodził faworyta - wystartował w wyborach i zdobył mandat deputowanego. W tym też czasie (1967-1968) został sekretarzem stanu w ministerstwie spraw społecznych ds. pracy, była to jego pierwsza funkcja rządowa. W 1968 został, jeszcze w gabinecie Pompidou, sekretarzem stanu w ministerstwie ekonomii i finansów.
Po odejściu Pompidou ze stanowiska premiera w czerwcu 1968 Chirac nie porzucił pracy w rządzie i pełnił urząd ten sam urząd w latach 1968-1972 w gabinetach premierów Maurice'a Couve de Murville'a i Jacquesa Chaban-Delmasa.
Przełom w jego karierze nastąpił w 1972 roku po otrzymaniu pierwszej teki ministerialnej (rolnictwa) w gabinecie Pierre'a Messmera. U niego też został w 1974 roku ministrem spraw wewnętrznych.

Premier po raz pierwszy (1974-1976)

Nagła śmierć prezydenta (1969-1974) Pompidou sprawiła, iż ruch gaullistwoski pozostał bez lidera. Naturalnym kandydatem na prezydenta wydawał się Chaban-Delmas. Jednakże należał on do tak zwanych liberalnych (bądź lewicowych) gaullistów, a to było nie do przyjęcia przez wielu jego kolegów.
Ci właśnie koledzy wyłamali się i poparli kandydaturę ministra finansów Valerego Giscarda d'Estaing. Na czele tego rokoszu stanął młody minister Jacques Chirac.
Dzięki temu Chaban-Delmas znalazł się dopiero na trzecim miejscu za Gisardem i kandydatem lewicy Francois Mitterrandem. Zwycięzcą w drugiej turze okazał się właśnie Giscard, który powierzył misję formowania nowego rządu Chirakowi. Niespełna wówczas 42-letni człowiek był najmłodszym premierem w dotychczasowej historii Francji. Niedługo potem został też nowym liderem UDR.
Miodowy miesiąc z nowym prezydentem nie trwał długo. W 1976 roku po serii spięć na linii Pałac Elizejski - Hotel Mantigon (siedziba premiera) Chirac podał się do dymisji. Nieługo potem założył nowe ugrupowanie RPR, będące kontynuacją UDR.

W opozycji (1976-1986)

W 1977 roku został merem Paryża, pokonując jednego z bliskich współpracowników Giscarda (którego rok później ostro skrytykował za zbytnią proeuropejskość).
W 1981 roku po raz pierwszy kandydował na prezydenta. Znalazł się wtedy na trzecim miejscu za ubiegającym o reelekcję Giscardem i Mitterrandem. Świadomie nie poparł wówczas prezydenta, co przyczyniło się do jego porażki. (Znamiennym jest to, iż Giscard najpierw został prezydentem w dużej mierze dzięki Chirakowi, a potem przegrał także z jego powodu.)

Premier po raz drugi (1986-1988)

W 1986 roku ugrupowanie Chiraka wygrało wybory parlamentarne i prezydent Mitterrand powierzył mu tekę premiera. Był to pierwszy przypadek w historii Piątej Republiki kiedy prezydent i premier wywodzili się z dwóch różnych środowisk politycznych (tak zwana kohabitacja).
Chirak musiał opuścić urząd w 1988 roku, kiedy socjaliści ponownie wygrali wybory. Jego następcą został były kolega ze studiów Michel Rocard.

Ponownie w opozycji (1988-1995)

W wyborach prezydenckich w 1988 roku Chirac znalazł się na drugim miejscu za Mitterrandem.
Kiedy w 1993 roku RPR ponownie wybrało wybory, doszło do drugiej kohabitacji, z tym, że premierem nie został Chirac tylko Edouard Balladur. Były premier przygotowywał się bowiem intensywnie do wyborów prezydenckich za dwa lata.

Prezydent Republiki (od 1995)

W pierwszej turze wyborów 1995 roku Chirac znalazł się na drugim miejscu za kandydatem socjalistów Lionelem Jospinem i przed Balladurem, który wystartował na własną rękę. Jednakże w drugiej turze wyszedł z pojedynku zwycięsko. Po 21 latach gaulliści odzyskiwali fotel prezydencki, który stracili przedtem głównie dzięki nowemu prezydentowi.

Polityka wewnętrzna

Jedną z pierwszych - ostro zresztą krytykowanych - decyzji nowego prezydenta było wznowienie prób z bronią jądrową w Polinezji Francuskiej.
Chirac został wybrany m.in. dzięki obietnicom stworzenia nowych miejsc pracy i ruszenia gospodarki. Jednakże tak się w czasie jego pierwszej kadencji nie stało.
W 1997 roku Chirac rozpisał przedterminowe wybory, w których odnieśli zwycięstwo socjaliści (premierem został wówczas Jospin; była to trzecia kohabitacja w historii republiki, która trwała całą kadencję parlamentarną).

Polityka zagraniczna

W czasie swojej pierwszej kadencji Chirac łączył (i łączy nadal) dziedzictwo polityki de Gaulle'a i Mitterranda, co przejawiało się tym, iż dążąc jednocześnie do zachowania silnej pozycji Francji na arenie międzynarodowej, jednocześnie silnie popierał integrację europejską. W tym ostatnim ściśle współdziała z kanclerzem Niemiec Gerhardem Schroederem (tak jak wcześniej Mitterrand i Helmuth Kohl).
Pod jego rządmi Francja wzięła udział także w interwencji państwa NATO w byłej Jugosławii.

Wybory 2002

Powszechnie uważano, że w wyborach prezydenckich 2002 roku do drugiej tury przejdą Chirac i Jospin, między którymi różnica w poparciach mieściła sie w progu błędu statystycznego. Jednakże, ku ogólnemu zaskoczeniu, do drugiej tury wraz z urzędującym prezydentem przeszedł lider skrajnie prawicowego Frontu Narodowego Jean-Marie Le Pen. Chirac odniósł oczywiście łatwe nad nim zwycięstwo uzyskując ponad 82 procent głosów.

Polityka wewnętrzna

Po ustąpieniu Jospina z funkcji premiera zaraz po przegranych wyborach Chirac nowym premierem mianował działacza swojej partii Jean-Pierre Raffarina. Niedługo potem gaulliści znacząco wygrali wybory parlamentarne.
Rząd Raffarina usiłuje wprowadzić wiele reform gospodarczo-społecznych, co powoduje masowe protesty, godzące w pozycję samego prezydenta.
14 lipca 2002 roku Chirac przeżył dokonany na niego zamach, kiedy jechał odkrytym samochodem wojskowym w czasie Dnia Bastylii. Zamachu dokonał młody człowiek, symaptyk Le Pena. Chirac, zapytany potem przez dziennikarzy, czy wie, że do niego strzelano, odparł: Naprawdę?

Polityka zagraniczna

Chirac i Schroeder jako pierwsi wyrazili sprzeciw wobec planowanej przez rząd prezydenta USA George'a W. Busha inwazji na Irak. Postawa tak Francji i Niemiec jak i USA doprowadziła do znacznego oziębienia stosunków amerykańsko - europejskich.
Rząd Chiraka dąży również do zniesienia unijnego embarga na handel bronią z Chinami.

Życie prywatne

Chirac jest żonaty z Bernadette Chodron de Courcel (siostrzenicą dawnego adiutanta i jednego z najbliższych współpracowników de Gaulle'a Geoffroy de Courcela). Państwo Chirac mają dwie córki. Jakiś czas temu pojawiły się pogłoski o rzekomym nieślubnym dziecku prezydenta z Japonką.

Pierwszy rząd (28 maja 1974 - 27 sierpnia 1976)

Zmiany:

Drugi rząd (20 marca 1986 - 12 maja 1988)

Odznaczenia (wybór)

Linki zewnętrzne

Materiał wydrukowany z portalu zgapa.pl dnia 2021-03-08 23:25:28