JAÉN, miasto w płd.
Hiszpanii, (ok.90 km od
Kordowy i
Grenady), w regionie Andaluzja, stolica prowincji Jaén, 113 tys. mieszk.(2002).
Miasto położone na przedgórzu
Gór Betyckich, w rejonie źródeł rzeki
Gwadalkiwir, w pobliżu największego parku narodowego Hiszpanii: Sierra de Segura i Sierra de Cazorla.
Ośrodek handlowy, przemysłowy i rolniczy (gaje oliwne); w pobliżu Jaen
wydobycie rud ołowiu, cynku i żelaza.
Historia
- Osada założona w pobliżu kopalń srebra w (?)w.
- Pod władzą Kartaginy jako Auguria.
- Za czasów rzymskich jako miasto Flavia.
- Od 711 w rękach Maurów.
- Po rozpadzie kalifatu kordobańskiego w 1031 stolica jednego z państewek taifa.
- Podczas rekonkwisty Jaen wielokrotnie było miejscem walk, ze względu na strategiczne położenie przełęczy na drodze z Kastylii do Andaluzji.
- Od 1246 pod panowaniem chrześcijan, ważna twierdza graniczna.
- 22 VII 1808 w pobliskim Bailen zostały rozgromione wojska francuskie generała P. Duponta (ok. 20 tys. żołnierzy) okrążonego przez siły hiszpańskie. Bitwa ta miała ogromne znaczenie psychologiczne jako pierwsza znaczna klęska wojsk Napoleona w Hiszpanii.
Zabytki
- Zamek, Castillo de Santa Catalina, po 1246, na ruinach arabskiej twierdzy chrześcijanie wznieśli nową .
- Katedra z XV–XVIII w., jeden z najpiękniejszych renesansowo–barokowych kościołów Andaluzji.
- Kościoły: w stylu mudejar - San Andres, gotycki - San Juan;
- Ratusz z XVII w.
- Banos Arabes – resztki łaźni arabskiej znajdującej się pod Palacio de Villadompardo z XVI w.
- Muzem regionalne ze znaleziskami świadczącymi o wpływach sztuki greckiej na kulturę iberyjską w Vw.p.n.e. oraz kamiennymi sarkofagami z czasów rzymskich.