Inflacja jest to obniżanie się
siły nabywczej pieniądza (jego wartości rynkowej). Na rynku obserwuje się ją jako trwający dłuższy czas wzrost średniego poziomu cen określonego koszyka dóbr. W praktyce inflacja na rynku konsumpcyjnym jest inna, niż inflacja na rynku zaopatrzeniowym i nieco inaczej wpływa na kondycję
gospodarki.
Korzystnym efektem niewielkiej inflacji może być ułatwienie renegocjacji realnej wartości
niektórych cen oraz płac (patrz również
iluzja pieniądza).
Niepożądane skutki inflacji to
- Realny spadek wartości zobowiązań i wierzytelności, które nie podlegają waloryzacji; w szczególności skutkiem inflacji jest względne zmniejszenie się dochodów osób, których nominalne dochody są stałe - te niekorzystne konsekwencje inflacji można w pewnym stopniu zmniejszyć dokonując odpowiednio często waloryzacji zobowiązań.
- Tzw. koszty zdartych zelówek - są związane z tym, że w warunkach wysokiej inflacji ludzie dążą do utrzymywania mniejszych zasobów gotówki, co związane jest z pewnymi kosztami, jak np. koszty dojazdu do bankomatu - wraz z rozpowszechnianiem się obrotu bezgotówkowego znaczenie tych kosztów będzie maleć.
- Tzw. koszty zmienianych jadłospisów - są to koszty związane z tym, że w warunkach wysokiej inflacji firmy częściej muszą zmieniać ceny co wiąże się z dodatkowymi kosztami - przykładowo restauracje muszą częściej zmieniać jadłospisy.
- Konsumentom łatwiej jest porównywać ceny oferowane przez różnych sprzedawców, gdy inflacja jest niska.
Osobnym problemem jest niepewność co do przyszłej wartości inflacji. Podnosi to ryzyko prowadzenia działalności gospodarczej. Uważa się, że niepewność co do wartości inflacji jest tym większa, im wyższy
jest poziom inflacji.
Bardzo wysoka inflacja nazywana jest
hiperinflacją.
Najpopularniejszą miarą inflacji jest indeks wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych (
CPI). W Polsce inflacja w cenach płaconych przez konsumentów wyniosła w roku 2003 0,9%.