Henri Bergson (18 października 1859
Paryż - 1941 Paryż) pisarz i
filozof francuski.
Henri Bergson został laureatem
Nagrody Nobla w dziedzinie
literatury za rok 1927.
Dzieła
- O bezpośrednich danych świadomości (1889)
- Materia i pamięć (1896)
- Śmiech (1900)
- Wstęp do metafizyki (1903)
- Ewolucja twórcza (1907)
- Znaczenie wojny
- Ewolucja niemieckiego imperializmu
- Energia duchowa
- Dwa źródła moralności i religii (1932)
Poglądy filozoficzne
Bergson najbardziej znany jest ze swojej gwałtownej krytyki
intelektu. Jego zdaniem umysł deformuje poznawane rzeczy: unieruchamia (nie jest w stanie zrozumieć ruchu inaczej niż jako przemieszczenia nieruchomych części), rozkłada na części, upraszcza i ujednolica, ujmuje je ilościowo, pomija to co żywe i oryginalne.
Nie musimy - zdaniem Bergsona - opierać swojego poznania na intelekcie ponieważ posiadamy
intuicję - uświadomiony instynkt, który ukazuje nam rzeczy takimi, jakie one są. Poznanie intuicyjne jest doskonalsze od intelektualnego, daje nam wierny obraz żywej, różnorodnej, złożonej rzeczywistości, którą intelekt przedstawia jako schematyczną, zatomizowaną i prostą. W istocie światem porusza nie deterministyczny mechanizm, ale pęd życiowy (
elan vital).