Leży w środku północnego pogórza Harcu, nad rzeką Holtemme, dopływem rzeki Bode.
Historia
Położenie na skrzyżowaniu ważnych traktów handlowych prowadzących z Goslaru i Brunszwiku do Halle i Magdeburga sprzyjało już w czasach karolińskich osady, którą w 804 roku Karol Wielki odwiedził w celach misyjnych, już w 827 r. stała się siedzibą biskupstwa, najbardziej wówczas wysuniętego na wschód, w obrębie cesarstwa karolińskiego. Badania archeologiczne potwierdziły istnienie obwarowanej miejscowości z kościołem, już ok. 800 r., w obrębie dzisiejszego wzgórza katedralnego, na podstawie odnalezionych tam licznych grot włóczni, ozdobnych naszyjników itp. Zachowały się relikty budowli, oraz kamienny pulpit prawdopodobnie służący do wieców i odprawiania nabożeństw. W 859 roku wzniesiono pierwszy kościół katedralny, od 892, biskup Halberstadt posiadał wszystkie prawa świeckie zaś od 1052 władał sporym obszarem sięgającym na zachodzie niemal po Brunszwik, a na wschodzie ujściu Soławy do Łaby. Tereny dawnych Sasów były nękane konfliktami: – wpierw powstanie saskie – bunt miejscowych notabli przeciwko królom z dynastii Salickiej, zaś następnie walka między Sztaufami a Welfami. Henryk Lew zniszczył drugą istniejącą tutaj katedrę ottońską i miasto. Już w 1000 roku. wiemy o podgrodziu zajmujący rejon obecnego Rynku Rybnego. Następnie powstawały podgrodzia na południu aż do dzisiejszych ulic Strasse der Opfer des Fascimus i Walter Rathenau Strasse, zaś w XII w. Dolne Miasto, na północ od katedry aż po rzekę Holtemme. W 1236 roku rozpoczęto budowę obecnej katedry (zakończoną dopiero w 1491. Od 1397 należał do Hanzy. W dobie reformacji w 1591 pierwszy luterański biskup Halberstadt, o wyborze biskupa odtąd decydowała założona przez Heinricha Julius kapituły złożonej jak i z duchownych katolickich, jak protestanckich. Od zajęcia przez wojska Wallensteina katedrę przejęło ponownie duchowieństwo katolickie. Po zakończeniu wojny trzydziestoletniej Halberstadt został wcielony w skład księstwa Brandenburgia-Prusy Na lata 1681/1682 miasto ogarnęła epidemia dżumy. W 1807 r. zajęty przez Napoleona które zostało główną siedzibą prowincji Soława, w obrębie Królestwa Westfalskiego. Od 1843 do Halberestadt można dojechać koleją, a w 1903 w mieście jeździły tramwaje elektryczne. II wojna światowa przyniosła miastu zniszczenia 87% zabudowy. Całkowicie niemal zniszczona została zabytkowa zabudowa o konstrukcji szachulcowej. Po wojnie został wcielony w skład NRD. W 1998 odbudowano zabytkowy ratusz.Miasta partnerskie
- Bańska Bystrzyca
- Náchod
Zabytki
- Zespół zabytkowy w obrębie Placu Katedralnego w którego skład wchodzą:
- Rynek Rybny:
- Kościół św. Marcina, gotycki z XIV wieku, w formie trójnawowej bazyliki, z m.in. barokowym ołtarzem głównym, kazalnicą z 1595 oraz XIV-wieczną chrzcielnicą.
- Figura Rolanda
- Zabytki Dolnego Miasta
- Kościół pw. św. Andrzeja, dawniej oo. franciszkanów, XIII-wiecznym krucyfiksem, z m.in. alabastrową naturalnej wielkości figurą Madonny,
- Kościół pw. św. Katarzyny, dawniej oo. dominikanów w formie trzynawowej hali datowany na XIV wiek.
- Późnoromański kościół pw. św. Burchardta
- Kilka domów o konstrukcji szkieletowej – XVIII i XIX wiek.
Literatura
- Peter Findeisen, Halberstadt-Dom, Liebfrauenkirche, Domplatz, Konigstein, 2005