Gwiazdą podwójną nazywamy układ dwóch
gwiazd leżących (optycznie lub fizycznie) blisko siebie.
Gwiazdy optycznie podwójne mogą leżeć bardzo daleko od siebie, a jednak z naszego punktu widzenia zdają się "pokrywać". Najsłynniejszą taką parą jest
Mizar i
Alkor w gwiazdozbiorze
Wielkiej Niedźwiedzicy (w rzeczywistości jest to układ 6-krotny, lecz gołym okiem lub przez małe przyrządy optyczne są widoczne jedynie dwa składniki).
Gwiazdy fizycznie podwójne to takie, które w rzeczywiście położone są blisko siebie i oddziałują na siebie grawitacyjnie (krążą wokół wspólnego środka masy). Przykładem takiego układu może być
Syriusz i towarzyszący mu
biały karzeł.
Szczególnym typem gwiazd fizycznie podwójnych są gwiazdy zaćmieniowe. Patrząc z Ziemi na taki układ możemy zaobserwować jak jeden ze składników przemieszczając się po swojej orbicie okresowo przysłania swojego towarzysza. Takie zdarzenie powoduje zmianę jasności układu.
Algol w
Perseuszu jest właśnie taką gwiazdą. Co 2,5 dnia jasność waha się w zakresie od 2 do 3
mag.