Gujana Francuska (
franc. Guyane,
Département d'Outre-Mer de Guyane française lub
Guyane française) –
francuskie terytorium zależne o statusie
departamentu zamorskiego, położone w północno-wschodniej części
Ameryki Południowej, nad
Oceanem Atlantyckim.
br />
Ustrój polityczny
Rząd francuski jest reprezentowany przez mianowanego
prefekta. Mieszkańcy wybierają na 6-letnie kadencje członków organów samorządu lokalnego: Rady Generalnej i Rady Regionalnej. Terytorium deleguje dwóch przedstawicieli do francuskiego Zgromadzenia Narodowego i jednego do Senatu.
Gujana jest największym terytorium zależnym Francji. Sprawa niepodległości departamentu jest znacznie utrudniona od czasu wybudowania na jej terytorium należącego do
Europejskiej Agencji Kosmicznej kosmodromu Kourou, z którego wystrzeliwane są rakiety Ariane. Kosmodrom został zlokalizowany w Gujanie z powodu małego zaludnienia i bliskości
równika, a w związku z faktem, że Francja nie ma alternatywnej lokalizacji dla kosmodromu, terytorium to posiada dla niej strategiczną wartość.
Geografia
Powierzchnia Gujany Francuskiej jest przeważnie nizinna. W części środkowej i na południu leżą niewysokie pasma
Wyżyny Gujańskiej.
Klimat równikowy wilgotny. Średnia roczna suma opadów około 3000 mm.
Główne rzeki to Maroni i Oyapock (graniczne).
81% powierzchni pokrywają wilgotne
lasy równikowe. Poza tym rosną tu sawanny i namorzyny.
Historia
Od XVII wieku
kolonizowana przez
Francuzów. Między drugą połową XVII wieku a początkiem XIX wieku parę razy zmieniała przynależność. W 1848 roku stała się
kolonią karną Francji. W 1946 r. przekształcona w
departament zamorski.
Gospodarka
Podstawą gospodarki jest rolnictwo, górnictwo i leśnictwo. Ważną rolę odgrywa pomoc finansowa
Francji oraz zyski z obsługi
kosmodromu francuskiego.
Uprawia się
ryż,
trzcinę cukrową,
kukurydzę, banany,
maniok, bataty. Niewielka hodowla
bydła i trzody chlewnej.
Wydobycie
złota, tantalitu,
kaolinu i
boksytów (bogate złoża — zasoby 40–50 mln t). Eksploatacja lasów (głównie drewno).
Przemysł cukrowniczy i drzewny, ponadto destylacja rumu.
Rozwinięte
rybołówstwo (65% połowów stanowią krewetki — 1990).
Ważnym źródłem dochodów jest także turystyka (164 tys. osób z zagranicy — 1990).
Sieć komunikacyjna jest słabo rozwinięta. Transport głównie samochodowy i rzeczny.
Od 1968 inwestycje związane z francyskim kosmodromem i centrum lotów kosmicznych Kourou-Ariane
Demografia
Gujana Francuska to kraj o małym zaludnieniu. Większość ludności koncentruje się na wybrzeżu morskim. Największą grupę ludności stanowią Murzyni i
Mulaci (66%). Ponadto biali (12%),
Indianie, Chińczycy 12% i inni 10%. Większość ludności wyznaje
katolicyzm. Mówi się po francusku i kreolsku. Jest to społeczeństwo stosunkowo młode (31% populacji stanowią dzieci do 14. lat, a 5% ludzie powyżej 65. lat). Wysoki jest przyrost naturalny, osiągający w 2003 roku 2,9%. Średnia długość życia wynosi 72,8 lat dla mężczyzn i 79,6 lat dla kobiet.
Kultura
Podstawowe informacje o kulturze i odsyłacz do artykuły o kulturze kraju