Gujana (
Guyana) Kooperacyjna Republika Gujany (
Co-operative Republic of Guyana) – państwo w
Ameryce Południowej, nad
Oceanem Atlantyckim, posiadające na połnocnym zachodzie granicę z
Wenezuelą (743 km), na południowym zachodzie i południu z
Brazylią (1.119 km), a na wschodzie z
Surinamem (600 km). Kształt granicy Gujany z Wenezuelą i Surinamem jest podważany przez obydwa te państwa.
br />
Ustrój polityczny
Suwerenna republika w ramach
Wspólnoty Narodów. Zgodnie z
konstytucją z 6 października 1980 (znowelizowaną w 2003) głową państwa jest prezydent desygnowany przez zwycięską partię w wyborach parlamentarnych. Kandydaci na prezydenta muszą zostać zaprezentowani przed wyborami przez każdą ze startujących partii. Prezydent mianuje premiera, który jest zarazem I wiceprezydentem.
W jednoizbowym
Zgromadzeniu Narodowym zasiada 65 deputowanych, z których 40 jest wybieranych w
systemie proporcjonalnym na poziomie krajowym, a 25 na poziomie regionów tzn. kązdy z regionów wybiera przydzieloną mu ilość miejsc w parlamencie.
Kadencja zgromadzenia trwa 5 lat.
Gujana jest podzielona na 10 ponumerowanych regionów:
- 1. Barima/Waini (2 miejsca w parlamencie)
- 2. Pomeroon/Supenaam (2 miejsca)
- 3. Essequibo Islands/West Demerara (3 miejsca)
- 4. Demerara/Mahaica (7 miejsc)
- 5. Mahaica/Berbice (2 miejsca)
- 6. East Berbice/Corentyne (3 miejsca)
- 7. Cuyuni/Mazaruni (2 miejsca)
- 8. Potaro/Runi (1 miejsce)
- 9. Upper Takatu/Upper Esseqiubo (1 miejsce)
- 10.Upper Demerara/Berbice (2 miejsca)
Każdy z regionów jest administrowany przez Regionalną Radę Demokratyczną z prezesem na czele. Dodatkowo na lokalnym szczeblu działają Sąsiedzkie Rady Demokratyczne.
Geografia
W Gujanie można wyróżnić 3 regiony geograficzne różniące się ukształtowaniem terenu. Najwyższa część kraju leży na obszarze
Wyżyny Gujańskiej porozcinanej na osobne masywy wieloma dolinami rzek. W jednym z łańcuchów górskich, na połączeniu granic z
Wenezuelą i
Brazylią, znajduje się najwyższy szczyt kraju Roraima (2810 m
n.p.m.).
Wyżyna obniżając się w kierunku oceanu tworzy równinne i pagórkowate tereny porośnięte
lasami równikowymi, a wzdłuż rzek,
galeriowymi. Lasy zajmują powierzchnię około 80% kraju. Dobrze rozwinięta sieć rzek, z których największa to Essequibo, tworzy na tym obszarze, jak również na wyżynach, liczne wodospady.
Nad oceanem rozciąga się pas płaskich, błotnistych
nizin, sięgających od 8 do 65 km w głąb lądu. Wybrzeże porastają
lasy namorzynowe. Część terenów stanowią
depresje zabezpieczone systemem kanałów i tam.
Gujanę charakteryzuje
klimat równikowy z wysoką temperaturą powietrza przez cały rok. Temperatura na wybrzeżu waha się od 20 do 26,8°C, a w głebi kraju od 18 do 39°C. Klimat wybrzeża łagodzony jest przez północnowschodnie wiatry.
Opady występują sezonowo w okresie maj-czerwiec oraz grudzień-styczeń. Średnia roczna suma opadów waha się od 1200 mm na wyżynie do 3000 mm na wybrzeżu.
Historia
Podstawowe informacje o historii i odsyłacz do artykuły o historii kraju
Gospodarka
Podstawowe informacje o ekonomii i odsyłacz do artykuły o ekonomii kraju
Kultura
Podstawowe informacje o kulturze i odsyłacz do artykuły o kulturze kraju
Święta państwowe
Data
| Polska nazwa
| Oryginalna nazwa
|
1 stycznia
| Nowy Rok
| New Year’s Day
|
ruchome
| Eid-ul Adha
| Eid-ul Adha
|
23 lutego
| Dzień Republiki
| Republic Day
|
ruchome
| Wielki Piątek Poniedziałek Wielkanocny
| Good Friday, Easter Monday
|
ruchome
| Święto Wiosny
| Phagwah (Holi)
|
1 maja
| Święto Pracy
| Labour Day/May Day
|
ruchome
| Urodziny Proroka
| Youman Nabi
|
1.poniedziałek lipca
| Święto Caricom
| Caricom Day
|
1 sierpnia
| Dzień Wyzwolenia
| Emancipation Day
|
ruchome
| Święto Światła
| Diwali
|
25 grudnia
| Boże Narodzenie
| Christmas
|
26 grudnia
| 2.dzień Bożego Narodzenia
| Boxing Day
|