Jednostka administracyjna wprowadzona w
Rosji przez
cara Piotra Wielkiego. Na gubernie podzielone były również ziemie białoruskie, litewskie i ukraińskie zabrane przez
Rosję w wyniku
rozbiorów Polski. Od 1837 roku
Królestwo Polskie zostało podzielone na 8 guberni (wcześniej składało się z 8
województw). Gubernie zniesione zostały po wyzwoleniu się
Polski spod okupacji niemieckiej i austro-węgierskiej w 1918 roku. Na terenie
ZSRR przetrwały nawet do 1929 roku.
Na czele guberni stał gubernator mianowany przez
cara. Gubernie grupowały się w tzw. generał-gubernatorstwa (
Królestwo Polskie np. tworzyło jako całość generał-gubernatorstwo warszawskie złożone z 10 guberni). Niższymi jednostkami podziału administracyjnego były:
gmina,
powiat i
obwód (zniesiony w wyniku kolejnych reform administracyjnych).
Podział Królestwa Polskiego (oficjalnie:
Priwislinskiego Kraju)
na gubernie z 1914 roku:
Gubernie na terenach zabranych przez Rosję w wyniku rozbiorów 1772-1795 (stan na 1914 rok):
- Generał-gubernatorstwo wileńskie
- na terenie generał-gubernatorstwa w Kijowie