Frans Hals (ur. ok. 1580 w
Antwerpii - zm. 26 sierpnia 1666 w Haarlem), malarz holenderski, najbardziej oryginalny i znany obok
Rembrandta i
Jana Vermeera przedstawiciel malarstwa holenderskiego.
Urodził się w Antwerpii. Większą część życia spędził w
Haarlem (Holandia). Był dwa razy żonaty i miał dziesięcioro dzieci. Przez całe życie borykał się z kłopotami finansowymi. Cztery lata przed śmiercią władze Haarlemu przyznały mu niewielką zapomogę.
Hals był wybitnym portrecistą. Prawie wszystkie jego obrazy są portretami. Jako jeden z pierwszych posługiwał się spontanicznym gestem malarskim i grubymi
impastami "oślepiającej", czystej bieli kontrastującej z generalnie ciemną tonacją obrazów. Jest to charakterystyczne szczególnie dla późniejszego okresu jego twórczości. Malował techniką alla prima, bezpośrednio na płótno. Świadczy o tym brak rysunków, których najprawdopodobniej nie robił wcale (albo się nie zachowały).
Powszechne uznanie zdobył dopiero w 2. połowie XIX wieku. Przyczyniły się do tego zakupy jego obrazów przez bogatych Amerykanów oraz uznanie, jakie zdobył u
impresjonistów.
Z pewnością był inspiracją dla
Vincenta van Gogha, (Porównaj obraz: Malle Babbe, prezentowany fragment ukazuje żywiołowy styl jego malarstwa. Ten rodzaj ekspresji po ponad trzystu latach rozwoju znalazł najbardziej dobitny wyraz w dziele
Jacksona Pollocka).
Najbardziej znane obrazy:
- Śmiejący się Kawaler (The Laughing Cavalier, 1624, obraz zakupiony do Wallace Collection w 1865 roku za olbrzymią wówczas kwotę 51,000 franków)
- Para Małżeńska w Ogrodzie (Isaak Abrahamsz Massa i Beatrix van der Lean) c. 1622, olej na płótnie, 140 x 166,5 cm, Rijksmuseum, Amsterdam
- Błazen z Mandoliną c. 1623, olej na płótnie, 70 x 62 cm, Musée du Louvre, Paris
- Cyganka, 1628-30, olej na desce, 58 x 52 cm, Musée du Louvre, Paris (Obraz ten - podobnie jak „Błazen z Mandoliną” - dobrze ukazuje jaki wpływ miał na Halsa Caravaggio).
- Bankiet Oficerów Obywatelskiej Straży Św. Andrzeja. c. 1627-33, olej na płótnie, 183 x 277 cm. Frans - Hals - Muzeum, Haarlem, Holandia.
- Bankiet Oficerów Obywatelskiej Straży Św. Jerzego 1627, olej na płótnie, 179 x 257.5 cm, Frans - Hals - Muzeum, Haarlem, Holandia.
- Portret Pieter'a van den Broecke c. 1633, olej na płótnie, 71,2 x 61 cm, Kenwood House, London
- Gubernatorki Przytułku dla Starców w Haarlemie. 1664, olej na płótnie, 172,5 x 256 cm. Frans-Hals-Muzeum, Haarlem, Holandia.
- Gubernatorzy Przytułku dla Starców w Haarlemie. 1664, olej na płótnie, 172,5 x 256 cm, Frans-Hals-Muzeum, Haarlem, Holandia.
- The Meagre Company (pierwotny tytuł obrazu: Oficerowie Amsterdamskiej Kompanii Straży Obywatelskiej pod Kapitanem Reynier Reael'em i Porucznikiem Cornelis'em Michielsz'em Blaeuw'em). 1633-37 olej na płótnie, 207,3 x 427,5 cm, Rijksmuseum, Amsterdam, (poniżej)
.
.