Dopełnienie to część zdania oznaczająca pasywny przedmiot czynności wyrażonej orzeczeniem zdania w stronie czynnej.
W języku polskim występuje dopełnienie bliższe (zwykle w bierniku, lub w zdaniach zanegowanych w dopełniaczu, rzadziej w narzędniku), oraz dopełnienie dalsze (w celowniku).
Przykład:

• kot pije mleko - mleko to dopełnienie bliższe w bierniku
• kot nie pije mleka - mleka to dopełnienie bliższe w dopełniaczu
• dziecko daje mamie prezent - prezent to dopełnienie bliższe w bierniku, mamie to dopełnienie dalsze w celowniku
• Marcin kieruje ciężarówką - ciężarówką to dopełnienie bliższe w narzędniku

Przy zamianie zdania na stronę bierną, dopełnienie bliższe staje się podmiotem, a dotychczasowy podmiot jest wprowadzany przez konstrukcje przez(e) + biernik, np.:

• prezent jest dawany mamie przez dziecko
• ciężarówka jest kierowana przez Marcina

Zdania takie nie mają dopełnienie bliższego, dopełnienie dalsze nie ulega zmianie.
W zależności od wzajemnego położenia podmiotu (S), orzeczenia (V) i dopełnienia (O) w typowym zdaniu, klasyfikuje się języki do jednej z sześciu grup:

• SVO, SOV, VSO, OVS, OSV, VOS

Przy czym języki w których podmiot występuje przed orzeczeniem są znacznie częstsze od języków w których dzieje się odwrotnie.

Materiał wydrukowany z portalu zgapa.pl dnia 2021-02-25 06:43:22