DOS (
ang. Disk Operating System) - rodzina
systemów operacyjnych, często utożsamiana z najstarszym
systemem operacyjnym komputerów IBM-
PC i zgodnych, który powstał ok.
1980 roku.
Na komputerach PC dalej jest używany np. w księgowości. Pracuje w
trybie znakowym, ale programy mogą pracować w
trybie graficznym o ile na to pozwala
karta graficzna. Istnieją także nakładki graficzne, np. w
MS-DOS jest to DOSShell (od wersji 5.0) lub
DOS Navigator.
Rolę nakładki na MS-DOS spełniały również wczesne wersje systemu
Microsoft Windows. Późniejsze wersje (od 3.0 wzwyż oraz seria 9x) trudno nazwać nakładkami, jako że tworzyły one odrębną platformę programistyczną, ale mimo wszystko - wszystkie one z
Millennium Edition włącznie startowały z poziomu DOS i były z nim zgodne w dół. Zmieniło się to dopiero wraz z upowszechnieniem systemów Windows opartych o jądro
Windows NT.
Sam DOS nie był systemem wielozadaniowym i, co za tym idzie, nie posiadał wbudowanego zarządzania pamięcią i ochrony pamięci. Ze względu na te braki nie był to system bezpieczny.
Programów DOS-owych można także używać w
Linuksie dzięki emulatorowi
DOSBox lub
DOSemu.
DOSemu jest tylko maszyną wirtualną i do działania wymaga którejś z wersji DOS-a, np.
FreeDOS-a.
Ważniejsze systemy tej klasy:
- do komputerów IBM Systemu 360 - DOS/360 (uproszczona wersja systemu OS)
- do komputerów IBM Systemu 370 i 390 - DOS/VSE
- do komputerów Commodore 64
- do ośmiobitowych komputerów Atari - Atari DOS, SpartaDOS, MyDOS i inne
- do komputerów klasy IBM-PC