Ceramika - dawniej - całość wyrobów otrzymywana z
gliny wypalanej po jej uformowaniu.
Obecnie określenia używa się w stosunku do wszystkich materiałów otrzymywanych z mieszaniny surowców występujących w stanie naturalnym (gliny, skalenie,
kwarc,
kaolin) oraz wytworzonych związków chemicznych (
tlenków, krzemianów, węglików, azotków,
siarczków i innych) przez wypalenie ich do stanu spieczenia. Do ceramiki obecnie zalicza się wyroby z glin, szkło, emalie,
spoiwa mineralne, materiały ścierne, niemetaliczne materiały magnetyczne, ferroelektryczne, dielektryczne itp. Wszystkie materiały ceramiczne cechują się dużą odpornością na działanie wysokiej temperatury, czynników chemicznych, twardością. Są to jednak materiały kruche i nie nadają się do obróbki po wypaleniu, (można je tylko delikatnie szlifować).
Proces produkcji wyrobów ceramicznych polega na dokładnym wymieszaniu masy otrzymanej ze zmielonych (rozdrobionych) surowców z wodą (lub bez wody), odpowietrzenie, formowanie, suszenie i wypalanie. Proces wypalania odbywa się w specjalnych piecach w temperaturze od 900°C do 2000°C (w zależności od rodzaju użytych surowców). Niektóre materiały ceramiczne, po wypaleniu pokrywa się szkliwem i ponownie wypala.
Ceramikę używa się w różnych dziedzinach gospodarki, np. w budownictwie, elektronice, chemii, przy budowie piecy używanych do wypalania cementu, piecy szklarskich, do wytopu metali w hutnictwie, jako materiał ścierny itp. a także do produkcji naczyń domowego użytku.