Carl Wernicke (ur. 15 maja 1848 w Tarnowskich Górach, zm. 15 czerwca 1905 w Gräfenroda) – niemiecki lekarz, psychiatra i neurolog. Odkrył część mózgu odpowiedzialną za rozumienie mowy, nazwany na jego cześć ośrodkiem Wernickego. Upamiętnia go również nazwa opisanej przez niego jednostki chorobowej, encefalopatii Wernickego.
Życiorys
Urodził się 15 maja 1848 w Tarnowitz (dziś Tarnowskie Góry). Uczęszczał do Königliche Gymnasium w Opolu i Maria-Magdalenen-Gymnasium we Wrocławiu, egzamin dojrzałości zdał w 1866. Następnie studiował medycynę na Uniwersytecie we Wrocławiu i w 1870 roku został promowany na doktora medycyny. We Wrocławiu był asystentem Heinricha Neumanna; przez pół roku uczył się u Theodora Meynerta w Wiedniu. W 1875 został Privatdozentem. Od 1876 do 1878 asystent w klinice neurologicznej Charité w Berlinie u Carla Westphala. Potem przez siedem lat prowadził własną praktykę neurologiczną w Berlinie. Od 1885 profesor nadzwyczajny psychiatrii we Wrocławiu i dyrektor tamtejszej Kliniki Psychiatrycznej.Uczniami Wernickego byli Karl Bonhoeffer, Hugo Liepmann, Otfrid Foerster, Robert Gaupp, Kurt Goldstein, Karl Heilbronner, Karl Kleist, Heinrich Lissauer, Richard Arwed Pfeifer, Heinrich Sachs i Paul Schröder.
Zmarł 15 czerwca 1905 roku, dwa dni po wypadku któremu uległ podczas jazdy rowerem w Lesie Turyńskim, podczas którego doznał wielu złamań żeber i odmy opłucnowej. Wspomnienia pośmiertne napisali Ernst SiemerlingSiemerling E. Carl Wernicke †. Archiv für Psychiatrie und Nervenkrankheiten (1905) , Theodor ZiehenCarl Wernicke † i Lewellys F. BarkerThe work of Carl Wernicke . Autorami późniejszych opracowań biograficznych byli Hugo Liepmann, Karl Kleist i Kurt GoldsteinKurt Goldstein [1] Webb Haymaker (ed.) Founders of Neurology. Springfield, Illinois, 1953: 406-409. .
Dorobek naukowy
Pierwsze prace Wernickego powstały pod wpływem Meynerta i dotyczyły neuroanatomii. Jako pierwszy przedstawił teoretyczne objawy wynikające z zakrzepu tętnicy móżdżkowej dolnej tylnej, potem potwierdzone klinicznie przez Wallenberga (zespół Wallenberga).W wieku 26 lat opublikował swoją rozprawę o afazji, w której podjął próbę połączenia objawów afazji z różnymi ośrodkami mózgu i poparł zaproponowaną przez Daxa ideę dominacji jednej z półkul mózgowych.
Wybrane prace
- Das Verhalden der Pupillen bei Geisteskranken. Virchows Archiv 56, 3 (1872)
- Der aphasische Symptomenkomplex. Eine psychologische Studie auf anatomischer Basis. Breslau: M. Cohn & Weigert 1874 [2]
- Erkrankungen der inneren Kapsel. Ein Beitrag zur Diagnose der Herderkrankungen. Breslau, 1875
- Das Urwindungssystem des menschlichen Gehirns. Archiv für Psychiatrie und Nervenkrankheiten 6, 1, 298-326 (1876)
- Ein Fall von Ponserkrankung. Archiv für Psychiatrie und Nervenkrankheiten 7, 3 (1877)
- Ueber das Bewusstsein. Allgemeine Zeitschrift für Psychiatrie 35, ss. 420-431 (1879)
- Ueber den wissenschaftlichen Standpunkt in der Psychiatrie. Kassel, 1880
- Lehrbuch der Gehirnkrankheiten. Bd. I-III. Berlin: Theodor Fischer 1881/83
- Ueber einen Fall von secundärer Degeneration. Arch. f. Physiol. (1881)
- Ueber Aphasie und Anarthrie. Deutsche med. Wchnschr. 8, s. 163 (1882)
- Amaurose mit erhaltener Papillenreaction bei einem Hirntumor. Ztschr. f. klin. Med. 6 (1883)
- Ueber die motorische Sprachbahn und das Verhältniss der Aphasie zur Anarthrie. Fortschritte der Medizin 2 (1884)
- Gesammelte Abhandlungen. Arbeiten aus der psychiatrischen Klinik in Breslau Heft 1 und 2
- Die neueren Arbeiten über Aphasia. Fortschritte der Medizin 3, ss. 824-830 (1885) Fortschritte der Medizin 4, ss. 371-377, 463-482 (1886)
- Fall von progressiver Muskelatrophie. Jahresb. d. schles. Gesellsch. f. vaterl. Kult. 1887
- Fall von progressiver Muskelatrophie. Breslau. ärztl. Ztschr., 1888, x, 75
- Herderkrankung des unteren Scheitelläppchens. Arch. f. Psychiat. 20 (1888)
- Zweck und Ziel der psychiatrischen Kliniken. Klinisches Jahrbuch, Berlin, 1889, 1: 218-223
- Gesammelte Aufsätze und kritische Referate zur Pathologie des Nervensystems. Berlin, 1893
- Atlas des Gehirns. Mit E.Hahn, H.Sachs, P. Schröder, O Förster. Berlin: Karger/ Breslau, Schletter 1897–1903
- Grundriss der Psychiatrie in klinischen Vorlesungen. Leipzig: G. Thieme 1900
- Krankenvorstellungen aus der psychiatrischen Klinik in Breslau, Heft 1–3. Breslau: Schlettersche Buchhandlung 1899–1900
- Ueber Hallucinationen, Ratlosigkeit und Desorientirung in ihren wcchselseitigen Beziehungen (1901)
- Psychiatrische Abhandlungen. Heft 10, pp 13-14
- Über die Klassifikation der Psychosen. Breslau, 1899