Bretania (
fr. Bretagne,
bret. Breizh) -
kraina historyczna i
region administracyjny w północno-zachodniej
Francji, położony na
Półwyspie Bretońskim, nad
Oceanem Atlantyckim. Od wschodu graniczy z dwoma regionami:
Dolną Normandią i
Pays de la Loire. Dzieli się na 4
departamenty:
Côtes-d'Armor,
Finistère, Ille-et-Vilaine i Morbihan.
Najważniejszymi miastami Bretanii, poza głównym ośrodkiem administracyjnym regionu
Rennes (212,6 tys. mieszk.), są:
Nantes (w regionie
Pays de la Loire),
Brest (główna baza francuskiej marynarki wojennej),
Quimper,
Lorient, Vannes, Saint-Malo, Saint-Brieuc, Paramé, Dinan.
Bretania jest regionem wyróżniającym się odrebnoscią kulturową oraz dużym znaczeniem rolnictwa i dziedzin związanych z morzem w gospodarce.
Historia
Rzymska Armoryka, w
V-
VI wieku zasiedlona przez celtyckie plemię Bretonów, wypierane z brytyjskiej
Kornwalii przez
germańskich Anglów i Sasów. Następnie pod zwierzchnictwem
Franków. Wobec ciągłych buntów w Bretanii
Karol Wielki utworzył na jej granicy Marchię Bretońską. We wczesnośredniowiecznej
Francji hrabstwo Bretanii stanowiło jedno z wielkich lenn Korony francuskiej, będąc często przedmiotem rywalizacji między
Francją i
Anglią. Od 1213 w posiadaniu bocznej linii
Kapetyngów. W 1297 podniesione do rangi księstwa. Ród książęcy wymarł w 1488 na
Franciszku II. Jego córka Anna poślubiła w 1491 króla Francji
Karola VIII, a po jego śmierci w 1499
Ludwika XII. W 1514 córka Anny, Klaudia, wyszła za
Franciszka I, późniejszego króla Francji, który w 1532 formalnie włączył lenna bretońskie do Korony francuskiej. Niektóre odrębności (własne stany prowincjonalne) Bretonia zachowała do okresu rewolucji francuskiej 1789-1799 i ówczesnej reformy administracyjnej (1790). W czasach rewolucji wraz z
Wandeą i
Normandią stanowiła teren powstań rojalistycznych, krwawo tłumionych przez wojska rewolucyjne.