Amur (
mong. Хара-Мурэн - Czarna Rzeka,
chiń. Heilong Jiang) to rzeka we wschodniej
Azji. Dorzecze Amuru leży na terytoriach
Rosji,
Mongolii i
Chin. Powierzchnia dorzecza 1855 tys. km
2. Amur powstaje ze złączenia rzek Szyłki i Arguni. Wpada do
Morza Ochockiego. Długość Amuru 2824 km (od źródła Arguni 4440 km).
Górny bieg rzeki (do Błagowieszczeńska) ma głównie górski charakter. Odcinek do
Chabarowska nazywany jest Środkowym Amurem; tam rzeka płynie wolniej, brzegi niekiedy są zabagnione. Wyjątkiem jest odcinek przebiegający kanionem przez Mały Chingan. Od Chabarowska rzeka płynie szeroką doliną przez Nizinę Dolnoamurską (Нижнеамурская низменность). Przy brzegach rzeki jest dużo jezior o powierzchni kilkudziesięciu km
2 np. Bołoń, Udyl, Orel.
Główne dopływy:
Przy ujściu rzeka niesie średnio 10800 m
3 wody na sekundę. W Chabarowsku 7549 m
3/s.
Występują silne wahania poziomu wody; w górnym biegu może się on podnieść nawet o 10 m. Częste powodzie (największe w 1897, 1928 i 1956). Najniższy poziom wody w końcu zimy.
Ważniejsze miasta nad Amurem:
Chabarowsk, Błagowieszczeńsk,
Komsomolsk nad Amurem, Nikołajewsk nad Amurem.
Pierwsi Rosjanie pojawili się nad Amurem w roku 1644, kiedy z
Jakucka przybył oddział
Kozaków pod dowódctwem Poriakowa. W 1689 na mocy traktatu w Nerczyńsku rzeka stała się częścią terytorium
Chin. W 1849 Rosjanie odkryli ujście Amuru. W 1860, dzięki Traktatowi Pekińskiemu, powróciła do Rosji.