- Ten artykuł traktuje przede wszystkim o aspektach chemicznych alkoholi.
Alkohole to związki organiczne zawierające jedną lub więcej grup -OH zwanych grupami hydroksylowymi.
Określanie alkoholi jako grupę wodorotlenków (i vice versa) jest niepoprawne z racji faktu, że w wodorotlenkach między grupą OH a atomem pierwiastka (najczęściej metalu) występuje wiązanie jonowe, natomiast w alkoholach między grupą OH a atomem węgla (niemetalu) występuje wiązanie kowalencyjne spolaryzowane.
Alkohole są zasadniczo związkami lekko zasadowymi, ich odczyn jednak silnie zależy od ich ogólnej struktury.
Alkohole alifatyczne - czyli takie w których grupa -OH jest przyłączona do reszty pochodzącej z alkanu mają odczyn lekko zasadowy.
Najbardziej znanym tego rodzaju alkoholem jest powszechnie konsumowany alkohol etylowy C2H5OH.
Zasadowość alkoholi alifatycznych zależy od rzędowości. Alkohole pierwszorzędowe, tj. takie w których grupa OH jest przyłączona do atomu węgla, który sam jest przyłączony tylko do jednego innego atomu węgla, są najmniej zasadowe. Alkohole drugorzędowe, tj. takie w których grupa OH jest przyłączona do atomu węgla, który sam jest przyłączony do dwóch innych atomów węgla, są nieco bardziej zasadowe, zaś najbardziej zasadowe są alkohole trzeciorzędowe.
Alkohole aromatyczne zwane inaczej fenolami - czyli takie, w których grupa -OH jest przyłączona do cyklicznego węglowodoru aromatycznego mają zazwyczaj odczyn lekko kwaśny.
Alkohole, w których grupy OH byłyby przyłączone bezpośrednio do wiązań wielokrotnych alkenów (zwane enolami) i alkinów nie występują w formie trwałej, ze względu na to, że ulegają one natychmiast wewnętrznej przemianie (tautomeryzacji) prowadzącej do powstania ketonów lub aldehydów.
Alkohole alifatyczne mimo własności lekko zasadowych, zachowują się w wielu reakcjach jak kwasy, np. reagują z sodem tworząc sole - alkoholany sodu RO(-)Na(+).