Geografia
- Ważniejsze miasta: Durrës, Vlora, Szkodra, Gjirokastra
- Położenie geograficzne: 39°40'-40°40' N 19°15'-21°55' E
- Najwyższy punkt: Maja e Korabit 2753 m n.p.m.
- Najniższy punkt: Morze Adriatyckie 0 m n.p.m.
Gospodarka
Do końca lat osiemdziesiątych XX wieku centralnie planowana, obecnie w fazie transformacji. Wydobycie: rudy chromu, miedzi, żelaza i niklu oraz ropy naftowej, gazu ziemnego, węgla i boksytów. Elektrownie wodne. Uprawa zbóż, słoneczników, tytoniu, buraków cukrowych, drzew owocowych, oliwek i winorośli. Hodowla bydła, kóz i owiec. Transport drogowy i kolejowy.Podział administracyjny
Albania dzieli się na 36 okręgów (alb. rreth). Wyższą jednostką administracyjną są obwody, których jest 12. Stolica, Tirana, ma specjalny status.
Od starożytności do II wojny światowej
W starożytności Albania wchodziła w skład prowincji rzymskiej Ilirii, mieszkali tu Ilirowie, którzy wymieszali się później z Trakami i Słowianami. Po 395 roku przyłączona została do cesarstwa bizantyjskiego. Na przełomie VI i VII wieku napłynęły tu plemiona słowiańskie, przez pewien czas tereny Albanii wchodziły w skład carstwa Bułgarii.Pierwsze państwo albańskie powstało w XII wieku, w XIV wieku zostało podbite przez Serbów. Około 1435 Turcy zajęli Albanię, wyzwoliła się ona jednak po powstaniu zainicjowanym przez Skanderbega. Pod koniec XV wieku Turcy znów zajęli kraj, podupadł on pod względem cywilizacyjnym. Feudałowie powoli i systematycznie przechodzili na islam, zachowując swe majątki i uprawnienia. Często piastowali wysokie funkcje w państwie tureckim (np. Ali Pasza).
W XIX wieku wzmogły się ruchy niepodległościowe, Albańczycy przyłączyli się do antytureckich powstań serbskich i wojny z lat 1912-1913. W 1913 po konferencji londyńskiej Albania wybiła się z trudem na niepodległość - nie powiodły się plany rozdzielenia jej między Serbię i Grecję. Podczas I wojny światowej była okupowana przez Serbów, Austriaków i Włochów, pragnących podziału jej terytorium. Konferencja z 1920 zatwierdziła niepodległość Albanii (ujął się za nią Woodrow Wilson).
W 1928 konserwatywny premier Ahmed Zogu koronował sie na króla, wiążąc kraj politycznie i militarnie, a nade wszystko gospodarczo z Włochami Benito Mussoliniego. Włochy zajęły Albanię w kwietniu 1939, łamiąc swe zobowiązania międzynarodowe i obalając króla. Po 1941 do protektoratu albańskiego przyłączone zostało Kosowo. 1943-1944 okupacja hitlerowska. 28 listopada 1944 Albania ogłoszona została republiką ludową, władzę przejęła komunistyczna APP kierowana przez Envera Hodżę. Nie powiodły się plany Tito stworzenia Wielkiej Jugosławii (z Albanią i Bułgarią jako kolejnymi członami federacji) co spowodowało póżniejszą wrogość pomiędzy Tito i Hodżą.
Okres powojenny
Po wojnie członek ONZ, Układu Warszawskiego i RWPG. Od śmierci Stalina narastał konflikt między APP a KPZR, który przybrał na sile po słynnym referacie Chruszczowa w 1956 Zbliżenie ZSRR do Jugosławii wywołało krytykę Albanii i stosunki znacznie oziębiły się ze wszystkimi państwami Europy Wschodniej. Albania dryfowała ku współpracy z Chinami, zaś ZSRR wywierał na nią szantaż gospodarczy. Dlatego na moskiewskiej konferencji partii komunistycznych i socjalistycznych doszło do ostrej konfrontacji z KPZR i jej sojusznikami, co skutkowało tym, że ZSRR przestał udzielać wsparcia gospodarczego. W odwecie w ciągu kilkudziesięciu godzin ZSRR musiał ewakuować się z bazy morskiej w porcie Vlora, a Albania przejęła kilka radzieckich łodzi podwodnych oraz sprzęt i amunicję.W 1962 przestała uczestniczyć w pracach RWPG, co odbiło się niekorzystnie na bilansie handlowym i pozycji gospodarczej kraju. W 1968 Albania skrytykowała interwencję UW w Czechosłowacji i wystąpiła z Układu Warszawskiego. Od tej pory ZSRR nazywany był mocarstwem socjalimperialistycznym. Swą politykę zagraniczną opierała na sojuszu z Chińską Republiką Ludową, była jedynym krajem który nie podpisał Aktu Końcowego KBWE z Helsinek. Rządzona twardą ręką przez komunistę Envera Hodżę, ogłosiła się pierwszym na świecie państwem ateistycznym. W Albanii schronienie znalazł m.in. Polak Kazimierz Mijal, który udzielał tam audycji na falach "Radia Tirana".
Pod koniec lat siedemdziesiątych ubiegłego wieku Albania po śmierci Mao Zedonga i krótkim okresie władzy Hua Guo Fenga skłóciła się z Chinami Deng Xiaopinga, co sprawiło, iż pogrążyła się w zupełnej izolacji międzynarodowej. Nastąpiły walki frakcji we władzach czego efektem była (być może samobójcza) śmierć premiera Mehmeta Shehu oskarżonego przez Hodżę o szpiegostwo na rzecz supermocarstw. Nowym premierem został Adil Carcani. Śmierć Hodży oznaczała powolny rozkład struktur władzy.
Po 1990 u władzy pozostali tam komuniści przemianowani na socjaldemokratów. W wyniku krachu ekonomicznego z 1996 do władzy doszła opozycja, która nie wypełniwszy swoich obietnic wyborczych musiała oddać władzę postkomunistom w 2000. Obecnie Albania jest kandydatem do NATO i Unii Europejskiej, mimo deklaracji rządowych do spełnienia standardów tych organizacji jest jej jednak bardzo daleko.
Ludność
Kraj jednolity etnicznie, 98% Albańczyków, pozostali to gł. Grecy i Macedończycy;- Emigracja: 1,2 mln w Kosowie
- język: albański, grecki
- wyznania: 65% muzułmanie sunniccy, 20% prawosławni, 13% katolicy;
- średnia gęstość zaludnienia 108 osób/km²
- przyrost naturalny: 19,6‰
- śmiertelność niemowląt: 22,31
- średnia długość życia: 77,06 lat
- ilość osób przypadających na 1 lekarza: 552
- ilość osób przypadających na łóżko szpitalne: 333
- średnia dł. życia: mężczyźni – 70 lat, kobiety – 75 lat
- stopień analfabetyzmu: 7%
- roczny dochód na osobę: 1250 USD
- osób żyjących poniżej poziomu ubóstwa: 30%
- na 1000 osób: 308 telefonów; 5 użytkowników Internetu.