ANC została założona 8 stycznia 1912 r. jako organizacja wyzwoleńcza ludności afrykańskiej (do 1923 r. działała pod nazwą South African Native National Congress). Początkowo opowiadała się za pokojowym rozwiązaniem problemów rasowych. Po masakrze w Sharpeville (21 marca 1960 r.), w której zgineło 69 członków Kongresu Panafrykańskiego (organizacji, która wyodrębniła się z ANC), ANC i PAC zostały zdelegalizowane. Odtąd organizacja podejmowała także działania zbrojne. Przywódcą zbrojnego skrzydła ANC Umkhonto we Sizwe ("Włócznia Narodu") został Nelson Mandela (działający w ANC od 1942 r., a od 1950 r. kierujący ruchem). Organizację wspierało wówczas ZSRR.
Po legalizacji ANC 2 lutego 1990 r. i wyjściu z więzienia N. Mandeli ANC prowadziło negocjacje z rządem na temat przyszłego ustroju RPA, dążąc do przekształcenia Republiki w wielorasowe państwo demokratycze. W wyniku rozmów podjęto decyzję o odejściu od apartheidu i zorganizowaniu powszechnych wyborów. ANC zwyciężyła w wyborach parlamentarnych (kwiecień 1994) r. (62,6%) i prezydenckich (Nelson Mandela został prezydentem Republiki). Partia ponownie zwyciężyła w kolejnych wyborach parlamentarnych (1999) r. uzyskując 66% głosów. 16 czerwca 1999 r. prezydentem został nowy lider Kongresu Thabo Mbeki. Dominację ANC w życiu politycznym RPA potwierdziły także wybory 10 kwietnia 2004 r., w których Kongres uzyskał prawie 70% głosów. Największym konkurentem lewicowej ANC w latach 90. była konserwatywna Partia Wolności: Inkatha. Na początku lat 90., w wyniku krwawych starć między zwolennikami obu ugrupowań zginęło kilka tysięcy osób.
Dwóch przywódców ANC otrzymało pokojową nagrodę Nobla: Albert John Luthuli, (przewodniczący Kongresu w latach 1952-1967) i Nelson Mandela (1993).
Linki zewnętrzne